ΠΟΛΗ ΜΕ ΜΗΔΕΝΙΚΕΣ ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΑΝΘΡΑΚΑ

Όαση ηλιακής ενέργειας Η πρώτη πόλη με μηδενικές εκπομπές άνθρακα κατασκευάζεται στο Αμπου Ντάμπι
Την πόλη σχεδίασε το αρχιτεκτονικό γραφείο Foster and Partners
Αμπου Ντάμπι

Η πρώτη πόλη του κόσμου με μεδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ξεκινά να κατασκευάζεται τον επόμενο μήνα στο Αμπου Ντάμπι, το εμιράτο με τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου, και μάλιστα με την υποστήριξη της WWF.
Το Μάσνταρ, μια κοινότητα 50.000 ανθρώπων ελεύθερη από αυτοκίνητα, θα εκμεταλλεύεται την αδιάκοπη παροχή λιακάδας της ερήμου και θα περιλαμβάνει το μεγαλύτερο εργοστάσιο υδρογόνου στον κόσμο.
Σχέδιο της παραλληλόγραμμης πόλης από το αρχιτεκτονικό γραφείο Foster and Partners παρουσιάστηκε τη Δευτέρα στο περιθώριο του World Future Energy Summit που πραγματοποιείται στην πόλη του Αμπου Ντάμπι, πρωτεύουσας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Όταν η κατασκευή ολοκληρωθεί το 2013, οι κάτοικοι θα μετακινούνται στην πόλη των έξι τετραγωνικών χιλιομέτρων με τρένο αλλά και με αυτόματα οχήματα. «Είναι σαν οριζόντιοι ανελκυστήρες. Απλά λες που θες να πας και σε μεταφέρει εκεί» δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Χαλέντ Αουάντ, διευθυντής οικιστικής ανάπτυξης του σχεδίου.
Η πόλη τοποθετήθηκε σε τέτοια θέση ώστε να κλιματίζεται από τη θαλάσσια αύρα, ενώ ένα περιμετρικό τοίχος θα προστατεύει από τον καυτό αέρα της ερήμου και το θόρυβο από το γειτονικό αεροδρόμιο του Αμπου Ντάμπι. To σχέδιο προβλέπει κυρίως χαμηλή δόμηση με φωτοβολταϊκά στοιχεία σε κάθε στέγη.
Η πόλη του Μάσνταρ («πηγή» στα αραβικά) εντάσσεται στην ευρύτερη Πρωτοβουλία Μάσνταρ που ανακοίνωσε η κυβέρνηση το 2006 και σχεδιάζεται με τη στήριξη της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF.
Η αρχική επένδυση των 15 δισ. δολαρίων θα καλύψει μέρος της κατασκευής της μεγαλύτερης ηλεκτροπαραγωγικής μονάδας που λειτουργεί με υδρογόνο, τελικής ισχύος 500 Megawatt. Το υπόλοιπο 40% της επένδυσης θα καταβάλουν οι εταιρείες BP και Rio Tinto.
Δεδομένης της αφθονίας πετρελαίου, οι επιδόσεις των Ηνωμένων Αραβικών στην ηλιακή ενέργεια είναι σήμερα χαμηλές, παρά την άφθονη λιακάδα. Μόνο τα παρκόμετρα λειτουργούν με φωτοβολταϊκά στοιχεία, ενώ ακόμα και οι ηλιακοί θερμοσίφωνες σπανίζουν.

ΠΗΓΗ in.gr

ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ & ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Φίλε Αναγνώστη,
Η δραματική επιδείνωση του οικοσυστήματος που πρόσφατα βιώσαμε με τους καύσωνες, τις πυρκαγιές και τις πλημμύρες, κινδυνεύει να έχει τρομερές συνέπειες για τον άνθρωπο και όχι μόνο.

Οι ειδικοί επιστήμονες επισημαίνουν ότι η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας και η δημιουργία του φαινομένου του θερμοκηπίου, θα οδηγήσει σε άνοδο της στάθμης των θαλασσών, που θα πλημμυρίσουν τις παράκτιες περιοχές και σε εντονότερες θύελλες και περισσότερες πυρκαγιές, με πιθανότητα καταστροφής των ανθρώπινων βιότοπων.

Το φαινόμενο του θερμοκηπίου, όπως έχει διαπιστωθεί, οφείλεται κατά βάση στις ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως:
-καύση ορυκτών καυσίμων (π.χ. πετρελαίου) για θέρμανση/ φωτισμό των κτιρίων μας, κίνηση αυτοκίνητων, παραγωγή βιομηχανικών προϊόντων για διάφορες χρήσεις, κ.ά.
-χρήση κλιματιστικών, που, ως γνωστό, για να ψύξουν το εσωτερικό ενός κτιρίου, εκλύουν θερμότητα στο εξωτερικό περιβάλλον
-κτιριακές και άλλες κατασκευές
-παρασκευή τροφής, καθαρισμός, εργασία (ηλεκτρονικοί υπολογιστές & συναφή), διασκέδαση, κ.ά.

Σύμφωνα με το φυσικό Lawrence Krauss του Πανεπιστημίου του Κλήβελαντ, αν η ανθρωπότητα αποτύχει να αλλάξει την πορεία της αναφορικά με την παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας, λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα, η Γη στο έτος 2100, μόνο αμυδρά να μοιάζει με τον σημερινό πλανήτη μας, που είναι έτσι εδώ και 500.000 έτη.

ΓΙ ΑΥΤΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕ ΓΙΑ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ!

Τι μπορούμε λοιπόν να κάνουμε ή να μην κάνουμε εμείς:
-Να μην κάνουμε αλόγιστη χρήση των κλιματιστικών
-Να εγκαταστήσουμε, ει δυνατόν, ηλιακούς θερμοσίφωνες
-Να μην αφήνουμε χωρίς λόγο φώτα και ηλεκτρικές συσκευές αναμμένα ή σε κατάσταση ετοιμότητας (stand by)
-Να προμηθευτούμε ηλιακές συσκευές (πχ ηλιακά φώτα, ηλιακούς φούρνους, κλπ.)
-Να περιορίσουμε τις μετακινήσεις μας με Ι.Χ.
-Να ελέγξουμε την κεντρική θέρμανση και να εγκαταστήσουμε τους σχετικούς αυτοματισμούς, ή, αν απαιτείται, να επισκευάσουμε ή και να αντικαταστήσουμε το λέβητα ή τον καυστήρα, ώστε να γίνει το σύστημα αποδοτικότερο & οικονομικότερο
-Να χρησιμοποιούμε στις οικοδομές μας υλικά ντόπια, παραδοσιακά, οικολογικά, καθώς και υλικά για την παραγωγή και μεταφορά των οποίων έχει καταναλωθεί μικρή ποσότητα ενέργειας
-Να αγοράζουμε κλιματιστικά τύπου inverter και άλλες ηλεκτρικές συσκευές χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης (class A)
-Να ανακυκλώνουμε, σε συνεργασία με το Δήμο ή άλλους έγκυρους φορείς τα «πολύτιμα» σκουπίδια μας (αλουμίνιο, γυαλί, χαρτί, κ.ά.)
-Να κτίζουμε βιοκλιματικές κατοικίες (σωστός προσανατολισμός, φυσικός δροσισμός, αερισμός, φωτισμός, χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας)
-Να φυτέψουμε πράσινο όπου μπορούμε, στον κήπο μας, στην αυλή μας, στις γλάστρες, στις ταράτσες
-Να συμμετέχουμε ενεργά στα κοινωνικά δρώμενα του τόπου μας και να πιέζουμε συνεχώς τις εκάστοτε ηγεσίες για άσκηση περιβαλλοντικής πολιτικής

Ας σκεφτούμε πως, όσες «θυσίες» κι αν κάνουμε, θα είναι σε τελική ανάλυση για το δικό μας το καλό και μόνο, αφού ο πλανήτης, έτσι κι αλλοιώς, θα ανακάμψει όταν το ανθρώπινο είδος εκλείψει….

ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι : ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
1.- μη ανανεώσιμες: εξορύσσονται από το έδαφος ως υγρά, αέρια και στερεά και δεν μπορούν να ανανεωθούν σε μικρή χρονική περίοδο.
2.- ανανεώσιμες: μπορούν να ανανεωθούν σε μικρή χρονική περίοδο.

1.- ΜΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
α) γαιάνθρακας
Οι γαιάνθρακες ή ορυκτοί άνθρακες βρίσκονται στο υπέδαφος, όπου σχηματίστηκαν στη διάρκεια εκατομμυρίων ετών, από φυτικές ουσίες που νεκρώθηκαν & θάφτηκαν μετά από φυσικές καταστροφές όπως καθιζήσεις, σεισμοί, κλπ.
β) πετρέλαιο
Το πετρέλαιο βρίσκεται σε κοιλότητες του υπεδάφους σε υγρή μορφή και σχηματίστηκε στη διάρκεια χιλιάδων ετών από ζωικούς και φυτικούς μικροοργανισμούς, κυρίως θαλάσσιους, που καταπλακώθηκαν.
Γ) ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ
Το φυσικό αέριο είναι αέριο ελα­φρύτερο από τον αέρα και ανευρίσκεται σε υπόγειες κοιλότητες όπου υπάρχει πετρέλαιο.
Δ) ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ
Το υγραέριο παράγεται απ΄ την επεξεργασία του πετρελαίου ή του φυσικού αερίου. Είναι ορυκτό καύσιμο και αποθηκεύεται σε υγρή φάση μέσα σε κατάλληλα δοχεία.

2.- ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Α) ΗΛΙΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Είναι ανεξάντλητη και δεν επιβαρύνει το Περιβάλλον με ρύπους. Η αξιοποίησή της γίνεται με Ενεργητικά ή Παθητικά Ηλιακά Συστήματα.
-Ενεργητικά Ηλιακά Συστήματα
Αποτελούνται από ηλιακούς συλλέκτες που παγιδεύουν την ηλιακή ακτινοβολία ή φωτοβολταϊκά συστήματα που παράγουν ηλεκτρικό ρεύμα, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πολλαπλές χρήσεις. Τόσο οι γνωστοί μας ηλιακοί θερμοσίφωνες, όσο και τα φωτοβολταϊκά, μας παρέχουν τις υπηρεσίες τους δωρεάν κάτω από οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες, είναι αθόρυβα, λειτουργούν αυτόνομα και αξιόπιστα χωρίς την παρέμβασή μας, δεν καταναλώνουν καύσιμο, έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής, χρειάζονται ελάχιστη συντήρηση και μπορούν άνετα να τοποθετηθούν σε προσόψεις[1] και σε στέγες, αντικαθιστώντας υαλοστάσια ή κεραμίδια αντίστοιχα.
-Παθητικά Ηλιακά Συστήματα
Δε γίνεται χρήση κάποιας τεχνολογίας, απλά εκμετάλλευση της Ηλιακής Ενέργειας, χάρη στον ειδικό Σχεδιασμό του κτιρίου. Η γνώση αυτή υπήρχε στους αρχαίους λαούς και έχει χρησιμοποιηθεί στα ιστορικά κτίρια, αλλά και στην ανώνυμη παραδοσιακή αρχιτεκτονική.
Σήμερα, τα κτίρια που σχεδιάζονται με αυτή τη λογική, (ηλιακούς χώρους-θερμοκήπια- ηλιακά αίθρια), μεγάλα παράθυρα στη νότια πλευρά, ηλιακούς τοίχους που αποθηκεύουν την ηλιακή ακτινοβολία, κ.ά.), αποκαλούνται «βιοκλιματικά».
β) Αιολική ενέργεια
Αιολική ενέργεια είναι η κινητική ενέργεια του ανέμου, που δημιουργείται με τη μετακίνηση προς τα πάνω των αέριων μαζών που θερμαίνονται από τον ήλιο, ενώ τη θέση τους παίρνουν άλλες πιο ψυχρές αέριες μάζες. Υπάρχουν τόσο Ενεργητικά, όσο και Παθητικά Συστήματα που λειτουργούν με αιολική ενέργεια.
-Ενεργητικά Συστήματα
Η εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας γίνεται κυρίως με ανεμογεννήτριες που παράγουν ηλεκτρικό ρεύμα.
-Παθητικά Συστήματα
Μέσω αυτών απορρίπτεται η εσωτερική θερμότητα στο εξωτερικό περιβάλλον και παρέχεται φυσικός δροσισμός. Πρόκειται για τους παραδοσιακούς ΑΝΕΜΟΠΥΡΓΟΥΣ και τις σύγχρονες αιολικές καμινάδες, που μπορεί να είναι απλά μια καμινάδα ή ένα φωταγωγός, χωρίς κάποιο ιδιαίτερο κόστος κατασκευής, αρκεί να έχει μελετηθεί σωστά από τον ειδικό στη φάση σχεδιασμού του κτιρίου.
Γ) ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Παράγεται από την πτώση του νερού. Η αξιοποίηση γίνεται με ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΕΡΓΑ.
Δ) ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΑ
Προέρχονται από τη βιομάζα και χρησιμοποιούνται από την αρχαιότητα, υπό μορφή ξύλου, μέχρι και τις μέρες μας για τη θέρμανση των κατοικιών και το μαγείρεμα στα τζάκια και τις ξυλόσομπες. Υλικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν εκτός από το ξύλο, είναι το άχυρο, τα υπολείμματα ξύλου (ροκανίδια, κλπ.), η αλκοόλη, τα οικιακά, γεωργικά (π.χ. πυρήνας ελιάς ή άλλου καρπού) και βιομηχανικά απόβλητα, το χαρτί, κλπ. Σήμερα, με την ανάπτυξη της τεχνολογίας, από τα διάφορα απόβλητα, ή από ειδικά φυτά, που παράγουν μεγάλες ποσότητες ενέργειας, κατασκευάζονται ειδικά pellets, η καύση των οποίων σε ειδικές μονάδες μπορεί να θερμάνει ολόκληρη πόλη με χαμηλή κατανάλωση ενέργειας και χαμηλό κόστος (τηλεθέρμανση).
Ε) ΓΕΩΘΕΡΜΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Πρόκειται για τη θερμική ενέργεια που υπάρχει μέσα στη γη και που μπορεί να φτάνει και τους 350 βαθμούς. Με την κατάλληλη τεχνολογία, είναι δυνατό να θερμάνουμε ή να ψύξουμε τα κτίρια πολύ οικονομικά.
ΣΤ) ΥΔΡΟΓΟΝΟ
Πρόκειται για πολύ ελαφρό αέριο, που μπορεί να δώσει τριπλάσια ενέργεια από το πετρέλαιο ανά μονάδα βάρους. Ο Ιούλιος Βερν το 1874, στη «Μυστηριώδη Νήσο» αναφέρει ότι το νερό θα είναι ο άνθρακας του μέλλοντος!
Ήδη, στις Η.Π.Α. μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, νοσοκομεία, κλπ., χρησιμοποιούν το υδρογόνο για την κάλυψη μέρους των ενεργειακών αναγκών τους, ενώ στη Σουηδία κινούνται αρκετά αυτοκίνητα με υδρογόνο.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ: ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Σήμερα, που υπάρχει, όχι μόνο μεγάλο έλλειμμα σεβασμού των συνανθρώπων μας, των άλλων όντων (έμβιων και μη) και του Περιβάλλοντος, αλλά και αδυναμία να αφουγκραστούμε τον παλμό της ζωής, λόγω της αποξένωσής μας από τη Φύση, είναι φυσικό να υπάρχει και μια τεράστια κατασπατάληση της ενέργειας, καθώς θεωρούμε ότι όλοι οι υπόλοιποι οργανισμοί είναι ξένοι προς εμάς και όχι αναπόσπαστα κομμάτια του οικοσυστήματος, στο οποίο ζούμε όλοι και αναπτυσσόμαστε. Αυτή η λογική, έχει σαν αποτέλεσμα τη δραματική μείωση των αποθεμάτων, την κατακόρυφη αύξηση των τιμών, την καταστροφή του πλανήτη και σιγά αλλά σταθερά και αδυσώπητα της ίδιας της ζωή μας.
Ωστόσο, υπάρχει ελπίδα ανάκαμψης, αρκεί να αποφασίσουμε να μη μείνουμε αμέτοχοι. Να μερικοί απλοί τρόποι που αφορούν στο κτίριο, αλλά και σε άλλες καθημερινές δραστηριότητες, για να εξοικονομηθεί ενέργεια και να προστατευθεί το περιβάλλον, η ζωή μας αλλά και η τσέπη μας :

-Θερμομόνωση τοίχων, οροφής πιλοτής και ταράτσας (ει δυνατόν μετατροπή ταράτσας σε φυτεμένο δώμα)
-Φράξιμο χαραμάδων κουφωμάτων
-Χρήση διπλών τζαμιών
-Παντζούρια παραθύρων μισόκλειστα τις πολύ ζεστές μέρες για καλύτερο δροσισμό
-Καλός αερισμός τις καλοκαιρινές νύχτες, προκειμένου να δροσιστεί ο χώρος
-Αποφυγή χρήσης κλιματιστικών όταν η ζέστη δεν είναι ανυπόφορη. Εναλλακτικά, χρήση ανεμιστήρων οροφής
-Άνοιγμα παραθύρων για θέρμανση από τον ήλιο κατά τις ηλιόλουστες χειμωνιάτικες μέρες
-Κλείσιμο παντζουριών και κουρτινών τις νύχτες του χειμώνα
-Σβήσιμο φώτων όταν δεν υπάρχει κάποιος στο δωμάτιο
-Χρήση Λαμπτήρων χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης (απόδοση "Α"). Σημειωτέον ότι οι κοινές λάμπες έχουν απόδοση "Ε"
-Άναμμα ηλεκτρικού θερμοσίφωνα μόνο όταν χρειαζόμαστε ζεστό νερό. Μείωση μέγιστης θερμοκρασίας στους 500 C
-Αντικατάσταση ηλεκτρικού θερμοσίφωνα, όπου είναι εφικτό, με ηλιακό
-Απενεργοποίηση τηλεόρασης, βίντεο, υπολογιστή, οθόνης από την πρίζα και όχι από το τηλεκοντρόλ ή το αντίστοιχο κουμπί της συσκευής. Η κατανάλωση του ηλεκτρικού ρεύματος μειώνεται κατά 1-2% (κατά την Greenpeace ακόμη και μέχρι 10%!)
-Αποφυγή μετακινήσεων με Ι.Χ. αυτοκίνητο
-Κατασκευή ενεργειακού τζακιού, που καίει ξύλα ή βιομάζα και έχει απόδοση 90% έναντι του 10% ενός συμβατικού τζακιού/ διανομή θέρμανσης με σωληνώσεις σε όλο το σπίτι
-Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών ή μικρών ανεμογεννητριών σε κατάλληλες θέσεις, χωρίς όμως κοπή δέντρων και περιβαλλοντική ή αισθητική καταστροφή
-«Βιοκλιματικός σχεδιασμός» νέων κατασκευών και «βιοκλιματικός ανασχεδιασμός» παλαιών/ ενσωμάτωση παθητικών και ενεργητικών ηλιακών συστημάτων, σύμφωνα με τη μελέτη
-Χρήση οικολογικών, «πράσινων» υλικών, που καταναλώνουν μικρότερη ποσότητα ενέργειας για την παραγωγή και ενσωμάτωσή τους
-Τοποθέτηση μικρής μονάδας επεξεργασίας λυμάτων (αντί απορροφητικού βόθρου) και χρήση επεξεργασμένου νερού για πότισμα
-Κατασκευή στέρνας για συλλογή του βρόχινου νερού για πότισμα ή άλλες χρήσεις
-Ανακύκλωση χαρτιού, πλαστικού, γυαλιού, μεταλλικών συσκευασιών, μπαταριών, κλπ.
-Χρήση επαναφορτιζόμενων μπαταριών
-Κομποστοποίηση, (μετατροπή σε λίπασμα), οργανικών απορριμμάτων κουζίνας, κλαδιών, κλπ. και όχι απόρριψη στα σκουπίδια. Σημειωτέον ότι η λύση για τα σκουπίδια είναι λιγότερα σκουπίδια!
-Εδαφοκάλυψη με χόρτα, φύκια, κ.ά. του χώματος γύρω από τα φυτά μας για εξοικονόμηση νερού άρδευσης
-Χρήση βιοδιασπώμενων υλών, π.χ. πάνες μωρών μίας χρήσης, που αν θαφτούν στον κήπο μετατρέπονται σιγά-σιγά σε λίπασμα
-Αγορά, ει δυνατόν, υβριδικού αυτοκινήτου
-Διαχείριση μπαζών οικοδομής με εναλλακτικό και νόμιμο τρόπο
-Όχι υπερεκμετάλλευση νερού γεωτρήσεων, διότι προέρχεται από το λιώσιμο των πάγων ή το νερό της βροχής που σιγά-σιγά απορροφάται από το έδαφος και η υπεράντληση χαμηλώνει τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα με αποτέλεσμα να εισβάλλει και το θαλάσσιο νερό προκαλώντας εφαλμύρινση του νερού και σταδιακή ξηρασία του εδάφους και ερημοποίηση.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ 1:
Η ποσότητα διοξειδίου άνθρακα και αιθάλης που εκπέμπεται σήμερα στην Αθήνα από τα αυτοκίνητα και τους καυστήρες θέρμανσης μέσα σε μία ώρα, είναι μεγαλύτερη από την αντίστοιχη ποσότητα που παραγόταν πριν 100 περίπου χρόνια σε όλη την Ελλάδα μέσα σε ένα χρόνο.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ 2:
Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Ν3296/2004, στις εκπτώσεις δαπανών από το εισόδημα φορολογούμενου συμπεριλαμβάνεται «Ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) της δαπάνης είτε για την αλλαγή εγκατάστασης χρήσης καυσίμου από πετρέλαιο σε φυσικό αέριο είτε για νέα εγκατάσταση φυσικού αερίου, ηλιοθερμικών και φωτοβολταϊκών συστημάτων. Το ποσό που αφαιρείται δεν μπορεί να υπερβαίνει τα πεντακόσια (500) ευρώ.
[1] Τα φωτοβολταϊκά που τοποθετούνται σε προσόψεις είναι λεπτές μεμβράνες και μπορούν παράλληλα να χρησιμεύσουν ως ρυθμιστές του φωτισμού & της σκίασης του εσωτερικού χώρου

ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΟΥ ΑΡΡΩΣΤΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ

«Η μόλυνση του Περιβάλλοντος ξεκινά από μέσα μας. Δεν αυτοκτονεί η Φύση…αλλά εκτελείται από μας. Τα ζώα, τα δέντρα, οι θάλασσες είναι όλα αθώα. Οι ένοχοι είμαστε εμείς. Μας έλειψε ο σεβασμός προς την ιερότητα του κόσμου που μας περιβάλλει. Η κατανόηση και η αγάπη προς το μεγαλείο της Δημιουργίας»
Νικηφόρος Βρεττάκος

Η ποιότητα του εσωτερικού περιβάλλοντος ενός κτιρίου (indoor air quality), θα πρέπει να προσφέρει στους χρήστες του άνεση τόσο από άποψη Θερμική, Οπτική, Ακουστική, Φωτισμού, όσο και από άποψη καθαρότητας εσωτερικού αέρα, προκειμένου να θεωρηθεί ένας χώρος “υγιής”.
Οι λόγω των μετακινήσεων των πληθυσμών μεταπολεμικά, (καταστροφές υπαίθρου, ανεργία, αναζήτηση καλύτερων εξυπηρετήσεων), προς τα μεγάλα αστικά κέντρα αυξημένες ανάγκες στέγασης, καλύφθηκαν δυστυχώς εμβαλωματικά με την “Αυθαίρετη Δόμηση”, αλλά και το “Σύστημα της Αντιπαροχής” με συνεπακόλουθο κακοσχεδιασμένα & αντιαισθητικά κτίρια, συσσώρευση μεγάλων μαζών σε μικρή έκταση και ρυπογόνα απόβλητα πολλαπλάσια αυτών που μπορεί να μεταστοιχειώσει η πόλη, καθώς και δραματικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις λόγω της έκλυσης τεράστιων ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα (ακραία καιρικά φαινόμενα: αύξηση θερμοκρασίας, ανύψωση στάθμης θάλασσας, πλημμύρες, καταστροφή βιοτόπων, εξαφάνιση ειδών πανίδας-χλωρίδας, κλπ.).
Η Ρύπανση των Πόλεων οφειλόμενη κατά κύριο λόγο στη λόγω άγνοιας, αδιαφορίας, και κερδοσκοπίας, ΧΩΡΙΣ χωροταξικο ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗ, αλλά και στην αλόγιστη χρήση ορυκτών καυσίμων για την κάλυψη των ολοένα αυξανόμενων αναγκών για στέγαση, κίνηση, θέρμανση, ψύξη, φωτισμό, κλπ., ρυπαίνουν κατ’ επέκταση και το εσωτερικό των κτιρίων με επακόλουθο το ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΚΤΙΡΙΟΥ.
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, το 30% των κτιρίων «ασθενεί», καθώς παρουσιάζει προβλήματα εσωτερικής ρύπανσης. Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, το 20% του πληθυσμού υποφέρει από άσθμα ή αλλεργίες εξαιτίας της ρύπανσης του εσωτερικού αέρα, ενώ, από Έρευνα που διενεργήθηκε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών σε 2.000 κτίρια της Ελληνικής Επικράτειας, διαπιστώθηκε ότι στο 70% αυτών υπάρχει ένας τουλάχιστον ρύπος πάνω από τα ανεκτά όρια.
Σημειωτέον ότι ο κτιριακός τομέας, όπου δαπανάμε το 80% της ζωής μας, καταναλώνει το 36% των ενεργειακών πόρων & ευθύνεται σήμερα για το 40% των συνολικών εκπομπών ΔΙΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ.

ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟ «ΑΡΡΩΣΤΟ ΚΤΙΡΙΟ»:
Δύσπνοια, ξηρός βήχας, πονόλαιµος, βράχνιασµα, ρινόρροια, δακρύρροια, φτάρνισµα, ερεθισµός δέρµατος, εξανθήµατα, πονοκέφαλος, ζαλάδες, ναυτία, πνευματική κόπωση και σύγχυση, σωματική κόπωση, υπνηλία/ λήθαργος, πεπτικές διαταραχές, κλπ.

Παράγοντες που συμβάλλουν στη δημιουργία indoor ρύπανσης:
Α) Ατμοσφαιρική Ρύπανση (από βιομηχανία-κατοικία-κυκλοφορία, κλπ.)
B) Χημικοί & Βιολογικοί ρυπαντές του εσωτερικού του κτιρίου (από οικοδομικά υλικά & συσκευές)
Γ) Σκόνη, ακάρεα-μύκητες-μικροοργανισμοί/ καπνός τσιγάρου
Δ) Ακτινοβολίες (Τεχνητή/ Φυσική)

Πιο κάτω, γίνεται πιο αναλυτική αναφορά των διαφόρων τύπων ρυπαντών:
1) ΧΗΜΙΚΟΙ ΡΥΠΟΙ
• Φορμαλδεΰδη
Βρίσκεται σε Δάπεδα, σε Μοκέτες, σε Ψευδοροφές & σε Ταπετσαρίες από συνθετικά υλικά, καθώς και σε μονωτικά υλικά από πίσσα - ουρεθάνες - ίνες ύαλου - αλκαλοειδή, κλπ. ή σε έπιπλα από - MDF - Μοριοσανίδες με επικίνδυνες κόλλες, καθώς και στα τσιγάρα.

• Διοξείδιο άνθρακα
Παράγεται κατά την καύση των ορυκτών καυσίμων (πετρελαίου κυρίως).
• Μονοξείδιο του άνθρακα
Παράγεται από ατελή καύση τσιγάρων, τζακιού, σόμπας ξύλου, από συσκευές αερίου, οδική κυκλοφορία, βιομηχανία, κεντρικές θερμάνσεις.
• Οξείδια αζώτου
Απελευθερώνονται µε τη χρήση συσκευών αερίου.
• Αμίαντος (καρκινογόνο)
Βρίσκεται σε πολλά μονωτικά υλικά, σωλήνες αμιαντοτσιμέντου, που δυστυχώς εξακολουθούν να υπάρχουν στα δίκτυα ύδρευσης, σε στέγες από αμιαντοτσιμέντο, κλπ.
•Τεχνητές ορυκτές ίνες (πετροβάµβακας/ υαλοβάμβακας)
Απελευθερώνουν ίνες καρκινογόνες κύρια κατά τις παρεμβάσεις συντήρησης.
• Πτητικές οργανικές ουσίες
Εξαερώνονται µε τη θερμοκρασία των εσωτερικών χώρων από διάφορα προϊόντα, όπως χρώματα, πλαστικά, κόλλες, κ.λ.π., όπου υπάρχουν ως διαλύτες. Επίσης, υπάρχουν σε βενζόλη, ναφθαλίνη, τολουόλη και σε υλικά καθαρισμού των κτιρίων.
• Αιωρούµενα στερεά σωµατίδια
Απαντώνται σε µη αεριζόµενους κλειστούς εσωτερικούς χώρους και αποτελούν το τελικό προϊόν της εκφυλιστικής διαδικασίας των υλικών.

2) ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΡΥΠΟΙ
Δημιουργούνται κυρίως από τη χρήση των ΚΛΙΜΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ. Γνωστότερη η «Ασθένεια των λεγεωνάριων». Για την αποφυγή δυσάρεστων επιπτώσεων, απαιτείται ενδελεχής συντήρηση-καθαρισμός των κλιματιστικών μονάδων, καθώς και συνεχής αερισμός του χώρου. Σημειωτέον ότι τα κλιματιστικά καταστρέφουν τα αρνητικά ιόντα.

3) ΣΚΟΝΗ-ακάρεα-μύκητες-μικροοργανισμοί/ καπνός τσιγάρου
• Σκόνη-ακάρεα-μύκητες-μικροοργανισμοί
Κατά τα τελευταία έτη, η ύπαρξη σκόνης θεωρείται επικίνδυνη, γι αυτό θα πρέπει να γίνεται καθημερινός σωστός καθαρισμός των χώρων όπου κατοικούμε και εργαζόμαστε. Με τον καθαρισμό, απομακρύνουμε ταυτόχρονα ακάρεα-μύκητες-μικροοργανισμούς.
Απαραίτητη θεωρείται επίσης, η χρήση φίλτρων στα μηχανήματα κλιματισμού-εξαερισμού λόγω της μόλυνσης του εξωτερικού αέρα των πόλεων.
• Καπνός τσιγάρου
Στον καπνό του τσιγάρου υπάρχουν 4.300 χημικές ουσίες. Ο καπνός αποτελεί µείγµα αερίων, αιωρούµενων στερεών σωματιδίων & οργανικών ουσιών. Σημειωτέον ότι στους κλειστούς χώρους πολλαπλασιάζει δραματικά τις συγκεντρώσεις των αιωρούµενων στερεών σωματιδίων και των άλλων αέριων ρύπων (νικοτίνης, αρωματικών υδρογονανθράκων, μονοξείδιου άνθρακα).

4) ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ
α) ΑΠΟ ΤΕΧΝΗΤΕΣ ΠΗΓΕΣ: Προέρχονται από τα διάφορα Ηλεκτρομαγνητικά πεδία που δημιουργούνται από Ηλεκτρικές ή Ηλεκτρονικές συσκευές, Ηλεκτρικά δίκτυα & εγκαταστάσεις, Φωτιστικά σώματα, Κινητή τηλεφωνία, Ιατρικές συσκευές, Συσκευές που παράγουν ραδιενέργεια.
β) ΑΠΟ ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ: Πρόκειται για την ακτινοβολία που προέρχεται από την κοσμική ενέργεια, τα γήινα ηλεκτρομαγνητικά πεδία και την Ακτινοβολία που απελευθερώνεται από διάφορα φυσικά ραδιενεργά υλικά, όπως ο γρανίτης, που περιέχει το στοιχείο ράδιο 226, το οποίο μεταπίπτει σε ΡΑΔΟΝΙΟ, που εισβάλλει υπό αέρια μορφή στο εσωτερικό των υπόγειων & ισόγειων κυρίως χώρων από το υπέδαφος και ρυπαίνει επικίνδυνα τον αέρα που αναπνέουμε (ΚΑΡΚΙΝΟΓΟΝΟ). Για το λόγο αυτό απαιτείται ΚΑΛΟΣ ΑΕΡΙΣΜΟΣ.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ:
Η απομάκρυνση από το φυσικό περιβάλλον και την αντίληψη ότι αποτελούμε όλοι αναπόσπαστα κομμάτια του οικοσυστήματος και η λογική μιας ανθρωποκεντρικής ανάπτυξης έχει οδηγήσει στο «φαινόμενο των ασθενών κτιρίων».
«Η ΓΗ ΔΕΝ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ, ΑΛΛΑ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΣΤΗ ΓΗ. ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΟΥ ΥΦΑΝΕ ΤΟ ΝΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. ΕΚΕΙΝΟΣ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟ ΜΙΑ ΚΛΩΣΤΗ». Αυτή ήταν η απάντηση ενός αρχηγού ερυθροδέρμων στον Πρόεδρο των Η.Π.Α. που ήθελε να αγοράσει την περιοχή του.
Είναι πλέον αναγκαίο να στραφούμε στην Ολιστική Αρχιτεκτονική, που αντιμετωπίζει διαχρονικά σε πλανητικό επίπεδο & σε διαλεκτική αρμονία τον άνθρωπο, το δομημένο, το φυσικό & το πολιτισμικό περιβάλλον σαν ΕΝΙΑΙΟ ΣΥΝΟΛΟ στο πλαίσιο μιας «Αξιοβίωτης Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης» (INTEGRATED WORTH-LIVING DEVELOPMENT).

ΑΠΛΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΓΙΑ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΕΣΩ-ΡΥΠΑΝΣΗΣ
-ΑΛΛΑΓΗ ΝΟΟΤΡΟΠΙΑΣ: ΑΓΑΠΗ, ΣΕΒΑΣΜΟΣ, ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΤΗΤΑ
-ΑΣΚΗΣΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΑΞΙΟΒΙΩΤΗ ΖΩΗ
-Απαίτηση Εφαρµογής κείµενης Νοµοθεσίας για Υγεία και Ασφάλεια
-Αποφυγή καπνίσµατος σε κλειστούς χώρους
-Συχνός Αερισμός χώρων/ Ανακύκλωση αέρα με ανεμιστήρες οροφής
-Χρήση Μ.Μ.Μ. κατά το δυνατόν
-Καλή συντήρηση/ Καθαρισµός κλιµατιστικών συστηµάτων/ Φίλτρα
-Μείωση χρήσης συνθετικών προϊόντων στην επίπλωση
-Αποφυγή χρήσης χηµικών καθαριστικών, ναφθαλίνης, καρκινογόνων λαμπτήρων,
-Καθημερινό σκούπισμα για μείωση επιπέδων σκόνης
-Αποφυγή έκθεσης σε Τεχνητές πηγές ακτινοβολίας (Χρήση οθονών ΗΥ χαμηλής ακτινοβολίας & φίλτρων. Αποφυγή ιατρικών πράξεων με χρήση ακτίνων Χ, Lazer, αν δεν κρίνεται αναγκαίο από τον θεράποντα, επιλογή χώρου διαμονής μακριά από υψηλή τάση, πυλώνες, κεραίες κινητής. Αποφυγή χρήσης κινητού. Κλείσιμο ηλεκτρικών/ ηλεκτρονικών συσκευών από κεντρικό διακόπτη ή πρίζα
-Μετατροπή εστιών τζακιού σε βιοδυναμικά, Αποφυγή χρήσης συσκευών αερίου
-Χρήση φυτών (φυτεμένα δώματα, αυλές)
ΣΕ ΝΕΕΣ ΟΙΚΟΔΟΜΕΣ
-Σωστός Προσανατολισμός κτιρίου & Κατασκευή ηλιακών Θερμοκηπίων-Ηλιακών Αίθριων-Ηλιακών τοίχων, Παραδοσιακών Ανεμόπυργων, σύγχρονων αιολικών καμινάδων για εκμετάλλευση δωρεάν ενέργειας από τον Ήλιο & τον Άνεμο (Παθητικά Συστήματα)
-Χρήση Οικολογικών υλικών από Φυσικές πρώτες ύλες
-Αποφυγή χρήσης Γρανίτη, Σιδηροπλισμού από ανακύκλωση, Τσιμέντου από ιπτάμενη τέφρα
-Γείωση σιδηροπλισμού για αποφυγή κλωβού Faraday
-Ηλεκτρολογική εγκατάσταση ακτινωτή
-Αποφυγή δόμησης σε χώρους μολυσμένους από ραδιενεργά απόβλητα ή Ραδιενεργά Πετρώματα
-Χρήση Ενεργητικών ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (Ηλιακοί συλλέκτες, Φωτοβολταϊκά, Ανεμογεννήτριες) με φειδώ, χωρίς κοπή δέντρων, ή τοποθέτηση σε ευαίσθητες ή προστατευόμενες περιοχές, ή δημιουργία «σκουπιδιών» μετά το χρόνο «λήξης» των συσκευών.



Ε υ α γ γ ε λ ί α Β α ρ ο υ τ ά - Φ λ ώ ρ ο υ
Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π.
Μ.Sc. ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ & ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ & ΣΥΝΟΛΩΝ
Ειδικευμένη στον Βιοκλιματικό - Βιοοικολογικό
Ανασχεδιασμό Ιστορικών Κτιρίων & Συνόλων
Ιδρυτής & Διευθύνων Ομάδας Εργασίας
«ΤΕΧΝΙΚΗ-ΑΝΑΣΤΗΛΩΤΙΚΗ-ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ»
Ιδρυτικό μέλος Συλλόγου Ολιστικής Αρχιτεκτονικής
& Οικολογικής Δόμησης (Σ.ΟΛ.ΑΡ.)
e-mail : evf@tee.gr

ΑΡΙΘΜΟΙ ΠΟΥ ΣΟΚΑΡΟΥΝ

Οι αριθμοί σοκάρουν, μα είναι αληθινοί. Ξέρετε πόσος χρόνος χρειάζεται για την αποσύνθεση των σκουπιδιών που αφήνουμε στη θάλασσα;
· Γυάλινο μπουκάλι: 1.000.000 χρόνια
· Πετονιά: 600 χρόνια
· Πλαστικό μπουκάλι: 450 χρόνια
· Κουτί αλουμινίου: 80-200 χρόνια
· Λαστιχένια σόλα: 50-80 χρόνια
· Νάιλον ύφασμα: 30-40 χρόνια
· Πλαστικό ποτήρι: 50 χρόνια
· Κουτί κονσέρβας: 50 χρόνια
· Πλαστική σακούλα: 10-20 χρόνια
· Φίλτρο τσιγάρου: 1-5 χρόνια
· Μάλλινα ρούχα: 1-5 χρόνια
· Κόντρα πλακέ: 1-3 χρόνια
· Χάρτινη συσκευασία γάλακτος: 3 μήνες
· Πυρήνας μήλου: 2 μήνες
· Εφημερίδες: 6 εβδομάδες
· Φλούδα πορτοκαλιού: 2-5 βδομάδες
· Χάρτινη πετσέτα: 2-4 εβδομάδες
Πηγή : The Ocean Conservancy, «Pocket Guide to Marine Debris», 2006