Κυριακή 6 Απριλίου 2008

ΑΠΟ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ - ΟΙΚΟ

ΠΟΙΕΣ ΤΟΞΙΚΕΣ «ΒΟΜΒΕΣ»ΚΡΥΒΕΙ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ;
Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΤΡΑΜΠΑ

Ενα δάσος με λεύκες και ιτιές, μηλιές και πορτοκαλιές θα εξαφάνιζε τους τοξικούς ρύπους που, κατά πάσα πιθανότητα, κρύβουν τα εδάφη του πρώην αεροδρομίου. Για να γίνει κάτι τέτοιο, όμως, θα έπρεπε να έχουν πραγματοποιηθεί έλεγχοι για τη συγκεκριμενοποίηση της ζημιάς τους οποίους το ΥΠΕΧΩΔΕ παραπέμπει στις ελληνικές καλένδες.
Η διεθνής εμπειρία δείχνει πως στα εδάφη του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, όπως στα περισσότερα παροπλισμένα αεροδρόμια, είναι πολύ πιθανόν να κρύβονται τοξικοί ρύποι. Εν τούτοις, το ΥΠΕΧΩΔΕ δεν έχει προχωρήσει σε κανενός είδους έλεγχο. Ο «στρουθοκαμηλισμός» αυτός δεν έχει άλλο αποτέλεσμα παρά μόνο την καθυστέρηση του καθαρισμού, ο οποίος είναι εφικτός και μάλιστα με τρόπους που δεν βλάπτουν το περιβάλλον.
Για τον αναπληρωτή καθηγητή στο Τμήμα Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ, κ. Φώτη Ρήγα, το ενδεχόμενο να υπάρχουν τοξικοί ρύποι στην περιοχή μετατρέπεται σε βεβαιότητα, αν αναλογιστεί κανείς τις διάφορες επί πολλές δεκαετίες χρήσεις του χώρου στο πλαίσιο λειτουργίας του αεροδρομίου. Τα σημαντικότερα προβλήματα προέρχονται κυρίως από την ύπαρξη δεξαμενών καυσίμων και άλλων υγρών χημικών, τη λειτουργία επισκευαστικής μονάδας αεροσκαφών, τους χώρους απόθεσης στερεών αποβλήτων και τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας υγρών αποβλήτων. «Σήμερα που έχουμε τη γνώση, αλλά και την εμπειρία από άλλα παροπλισμένα αεροδρόμια στο εξωτερικό στα οποία η έκταση της ρύπανσης φάνηκε μετά τον παροπλισμό, ξέρουμε πια τι περιμένουμε. Δεν πρόκειται να ανακαλύψουμε πάλι τον τροχό», λέει χαρακτηριστικά.

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ 1: ΟΙ ΤΟΞΙΚΕΣ ΒΟΜΒΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ
Τα παραδείγματα, άλλωστε, είναι εύγλωττα. Τριχλωροαιθυνέλιο, βενζόλιο και τολουόλιο μόλυναν τα νερά της ευρύτερης περιοχής που βρισκόταν το στρατιωτικό αεροδρόμιο στη χερσόνησο Μόντερεϊ στο Σακραμέντο των ΗΠΑ. Το ίδιο είχε συμβεί και σε αεροδρόμια της Μινεσότα, αλλά και του Τενεσί στα οποία είχαν εντοπιστεί βαρέα μέταλλα, όπως ο υδράργυρος, ο μόλυβδος και το κάδμιο. Τις ίδιες ουσίες εκτιμάται ότι θα εντόπιζαν και στο Ελληνικό, εάν γίνονταν οι απαραίτητες έρευνες. Μέχρι στιγμής, όμως, το ΥΠΕΧΩΔΕ δεν έχει κάνει κανένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, κάτι που όφειλε πριν προχωρήσει στα σχέδια για την «αξιοποίηση» του χώρου. Οπως λέει ο κ. Ρήγας: «Αν έχει παραχωρηθεί μια περιοχή για οικιστική χρήση και διαπιστωθεί εκ των υστέρων ότι είναι ρυπασμένη, αυτό σημαίνει πολλές εμπλοκές όσον αφορά τη συγκεκριμένη χρήση γης που θα συνεπάγονται ενδεχομένως και προβλήματα δημόσιας υγείας για τους κατοίκους της περιοχής». Παράλληλα, όσον αφορά τα σχέδια για χώρους πρασίνου, λίμνες με σκοπό την άρδευση του χώρου και ανασύσταση των παλιών ρεμάτων, ο επιστήμονας επισημαίνει: «Οι χώροι που θα περιλαμβάνουν και επιφανειακές υδάτινες μάζες, θα διαλυτοποιούν ρύπους από το έδαφος. Αν εκεί κυκλοφορούν άνθρωποι (άλλωστε η πρόβλεψη είναι αυτή ακριβώς), και ενδεχομένως, υπάρχουν αναθυμιάσεις, από τριχλωροαιθυλένιο, αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχουν επιπτώσεις στην υγεία τους. Αν πρόκειται για αρωματικούς διαλύτες, ακόμη χειρότερα». Μιλάμε, λοιπόν, για πληθώρα ουσιών, πολλές από τις οποίες είναι καρκινογόνες, που μπορούν να προσβάλλουν, κατά την επιστροφή τους στην επιφάνεια είτε μέσω των υδάτινων όγκων είτε ακόμη και της βλάστησης, επισκέπτες και μόνιμους κατοίκους.
Πού πρέπει να ερευνηθεί τι

Τα σχέδια για το Ελληνικό περιλαμβάνουν το πρώην στρατιωτικό αεροδρόμιο, την αμερικανική βάση και το πολιτικό αεροδρόμιο. Γνωρίζοντας τι και πού ακριβώς λειτουργούσε, οι έρευνες μπορούν να συστηματοποιηθούν και στη συνέχεια οι ειδικοί επιστήμονες να εξυγιάνουν τον χώρο. «Υπάρχουν τουλάχιστον δυο-τρία σημεία που μπορούμε να αρχίσουμε το ψάξιμο πιο συστηματικά. Οσον αφορά τις δεξαμενές καυσίμων, για παράδειγμα, πρέπει να ελέγξουμε την σημερινή τους κατάσταση, να προχωρήσουμε σε εκσκαφή και απομάκρυνση, ώστε να δοθεί ο χώρος για άλλες χρήσεις γης με ασφάλεια», εξηγεί ο κ. Ρήγας. Η στρατηγική εξυγίανσης ενός παροπλισμένου αεροδρομίου υποδεικνύει τα ακριβή σημεία που πρέπει να εξεταστούν, όπως:
• Ο χώρος της πρώην επισκευαστικής μονάδας, για ρύπανση του εδάφους και των υπόγειων νερών. Ενδέχεται να έχουν διαρρεύσει ορυκτέλαια, οργανικοί διαλύτες που χρησιμοποιούνται για την απολίπανση μηχανικών εξαρτημάτων, υγρά μετασχηματιστών με πιο επικίνδυνα τα πολυχλωριωμένα διφαινύλια (ΡCΒ, κλοφέν ή αροκλόρ).• Ο χώρος αποθήκευσης ή επιφανειακής απόθεσης στερεών αποβλήτων από διάφορες δραστηριότητες.• Οι εγκαταστάσεις επεξεργασίας υγρών αποβλήτων (βιολογικός καθαρισμός) για τις οποίες υπάρχουν σοβαρές υπόνοιες δυσλειτουργίας, ως αποτέλεσμα της ανάμειξης τοξικών αποβλήτων με τα αστικά λύματα του αεροδρομίου.• Οι υπόγειες δεξαμενές καυσίμων που συχνά εμφανίζουν διαρροές λόγω διάβρωσης έπειτα από μακροχρόνια χρήση.• Το στρατιωτικό αεροδρόμιο με ενδεχόμενη ρύπανση από ραδιενεργά υλικά, υπολείμματα εκρηκτικών και υλικών χημικού και μικροβιολογικού πολέμου. Ενδέχεται να εντοπιστεί και απεμπλουτισμένο ουράνιο που χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα ως αντίβαρο ακόμη και σε εμπορικά αεροσκάφη.• Οι χώροι ασκήσεων της πυροσβεστικής μονάδας του αεροδρομίου, όπου συστηματικά καίγονταν ελαστικά και υπολείμματα αεροσκαφών, περιχυμένα με διαλύτες, υγρά καύσιμα, οργανικούς διαλύτες και ορυκτέλαια.
Πρέπει να συνυπολογισθούν και οι πάσης φύσεως ρύποι που παρασύρονταν προς τις τάφρους από τη βροχή. Επίσης, οι χρόνιες ρυπάνσεις εξαιτίας της φθοράς του οδοστρώματος και των ελαστικών, της οξείδωσης των μεταλλικών μερών των οχημάτων, καθώς και του εξοπλισμού των δρόμων, των εκπομπών καυσαερίων και διαρροών λαδιών από τα οχήματα. Ενδέχεται επίσης να υπάρχουν κατάλοιπα από «εποχική» ρύπανση (από χρήση χημικών διαλυτικών προϊόντων και αλάτων κατά του παγετού, παρασιτοκτόνων, λιπασμάτων και βοηθητικών της ανάπτυξης του πρασίνου στα πρανή) ή ως συνέπεια ρύπανσης από ατυχήματα(απόανατροπές και βαριές βλάβες οχημάτων που μεταφέρουν επικίνδυνες και ρυπογόνες ύλες.
Ο χρόνος μετράει

Η κ. Μαργαρίτα Καραβασίλη, αρχιτέκτων dplg, χωροτάκτης - πολεοδόμος, συναντά συχνά αντιδράσεις όταν αναφέρεται στην ανάγκη εξυγίανσης των εδαφών του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού κυρίως από εκείνους που φοβούνται ότι ίσως έτσι θα καθυστερήσουν ακόμη περισσότερο τα έργα. Η τ. Γενική Επιθεωρήτρια Περιβάλλοντος ΥΠΕΧΩΔΕ, όμως, θεωρεί ότι είναι δυνατόν να γίνουν ταυτοχρόνως πολλά και σωστά πράγματα. «Θα πρέπει άμεσα να εξακριβωθεί η έκταση και τα είδη των τυχόν ρύπων και στη συνέχεια να οριστικοποιηθεί ο σχεδιασμός των χρήσεων γης του Πάρκου», λέει.
Αμεσα επίσης θα πρέπει να ξεκινήσουν και οι εργασίες καθαρισμού και αποκατάστασης των εδαφών. «Παράλληλα με την έναρξη των εργασιών κατασκευής της απαραίτητης υποδομής του Πάρκου, ώστε να μην υπάρξουν μεγάλες καθυστερήσεις και να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα».
Το ΥΠΕΧΩΔΕ, σε ανάλογες συζητήσεις έχει υποστηρίξει ότι οι απαραίτητες μελέτες θα γίνουν μόλις αρχίσει η κατασκευή των έργων και, αν εντοπιστεί ρύπανση, θα γίνει απορρύπανση. Αυτό θα ήταν ένα τραγικό λάθος, σύμφωνα με την κ. Καραβασίλη. «Ακόμη και αν πεισθούμε ότι αυτές θα γίνουν, γνωρίζουμε ότι οι μελέτες απαιτούν πολύ χρόνο, όπως και τα έργα εξυγίανσης (σε περίπτωση που βρεθούν τοξικές ουσίες στο έδαφος και στο νερό)».
Εκτός από την προφανή αναγκαιότητα, οι έλεγχοι επιβάλλονται και από την Θεματική Στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την προστασία του εδάφους, η οποία «καταδεικνύει με σαφήνεια την ανάγκη για αποτελεσματικά και αποδοτικά μέτρα για την προστασία του εδάφους στα κράτη-μέλη της Ε.Ε., καθώς και την πρόταση να εγκριθεί οδηγία-πλαίσιο για την προστασία του εδάφους», όπως λέει η κ. Καραβασίλη. «Σύμφωνα με την Θεματική Στρατηγική απαιτούνται παρεμβάσεις εξυγίανσης - καθαρισμού των εδαφών σε κάθε περίπτωση επαναχρησιμοποίησης εγκαταλελειμμένων εκτάσεων και κυρίως εκτάσεων πρώην αεροδρομίων».
Με τη άποψη ότι ο χρόνος μετράει αρνητικά συμφωνεί και ο κ. Ρήγας, ειδικά αν το ΥΠΕΧΩΔΕ τηρήσει την πρόβλεψη για εκκίνηση των έργων μέσα στο επόμενο έτος. «Αυτή τη στιγμή σχεδιάζουμε επί χάρτου πράσινα λιβάδια (green fields) και Ηλύσια Πεδία, τη στιγμή που το μόνο σίγουρο είναι ότι διαθέτουμε «σκουρόχρωμα εδάφη» (brown fields), όπως ονομάζονται σήμερα διεθνώς οι δυνητικά επικίνδυνες περιοχές που προκύπτουν από παροπλισμένες βιομηχανικές ή παρεμφερείς εγκαταστάσεις», λέει ο καθηγητής του Τμήματος Χημικών Μηχανικών.

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ: Η ΛΥΣΗ ΤΗΣ ΦΥΤΟΕΞΥΓΙΑΝΣΗΣ Ή ΒΙΟΕΞΥΓΙΑΝΣΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΜΟΛΥΣΜΕΝΑ ΕΔΑΦΗ
Δραστικές ή ήπιες μέθοδοι απορρύπανσης
Εφόσον γίνουν οι καταγραφικές μελέτες της ρύπανσης, η απορρύπανση είναι ζήτημα χρόνου. Διατίθενται σήμερα πολλές τεχνολογίες εξυγίανσης εδαφών και υδάτων (επιφανειακών και υπoγείων), όπως η απόληψη ατμών εδάφους, ο βιοαερισμός, η βιοαναρρόφηση, η αγροκαλλιέργεια, η πλύση και έκλυση εδάφους και η θερμική επεξεργασία (υαλοποίηση). Ενα με δύο χρόνια είναι αρκετά αν επιλεγούν εντατικές μέθοδοι, όπως οι φυσικές ή οι χημικές τεχνολογίες, οι οποίες χρησιμοποιούν πολλή ενέργεια και συχνά άλλα… χημικά. Το μεγάλο πρόβλημα με αυτές, είναι το τεράστιο περιβαλλοντικό και οικονομικό κόστος. Αν ακολουθηθούν περιβαλλοντικά φιλικές μέθοδοι, όπως είναι η βιοεξυγίανση, θα χρειαστούν πέντε με έξι χρόνια, στην χειρότερη περίπτωση, για να υπάρχουν τα πρώτα σοβαρά αποτελέσματα. Γι' αυτό και κάθε καθυστέρηση μετράει αρνητικά. Μήπως, δηλαδή, βρεθούμε προ τετελεσμένων γεγονότων με ψευδοεπιχειρήματα του τύπου «ας ρίξουμε χημικά για να διώξουμε τα χημικά, γιατί δεν επαρκεί ο χρόνος».
Αντίθετα, η βιοεξυγίανση παρουσιάζει πολλά πλεονεκτήματα. Είναι μια φυσική (βιολογική) διεργασία. Εχει αναγνωρισθεί ως ήπια τεχνολογία (soft technology) επεξεργασίας μολυσμένων περιοχών και έχει συμβάλει σημαντικά στην αντιμετώπιση των οξυμένων περιβαλλοντικών προβλημάτων. Αντί για τη μεταφορά ρύπων από ένα περιβαλλοντικό μέσο σε άλλο (π.χ. από το έδαφος στον αέρα ή στο νερό) που επιτυγχάνουν άλλες μέθοδοι, η βιοεξυγίανση έχει αποδειχθεί ικανή να εξαλείφει πλήρως τους ρύπους. Συχνά εκτελείται επί τόπου χωρίς σημαντικές περιβαλλοντικές διαταραχές ή μεταφορά επικίνδυνων υλικών σε άλλη περιοχή που θέτουν σε κίνδυνο την ανθρώπινη υγεία. Εχει αποδειχθεί πιο οικονομική από άλλες τεχνικές στον καθαρισμό μολυσμένων περιοχών.
Ενα δάσος καθαρίζει το έδαφος
Η επιλογή της φυτοεξυγίανσης (με φυτά) ή βιοεξυγίανσης, (με μύκητες ή άλλους μικροοργανισμούς), πέρα από την αντιστοιχία που μπορεί να έχει με το σοβαρό αίτημα για δημιουργία «αστικού δάσους» και όχι ενός «χώρου ήπιου πρασίνου», μπορεί να συνδυαστεί και με την οικονομική διαχείριση ενός μελλοντικού πάρκου υψηλής φύτευσης. Για παράδειγμα, οι λεύκες κάθε έξι χρόνια μπορούν να κόβονται χαμηλά και να πωλούνται ως καυσόξυλα ή χαρτοπολτός σε χαρτοβιομηχανίες, ενώ τα ίδια δέντρα αναπτύσσονται εκ νέου από εκεί που κόπηκαν.
Οι λεύκες και οι ιτιές (φρεατόφυτα) επιλέγονται συχνά σε εύκρατα κλίματα για τη μετατροπή των ρύπων σε μη-τοξικά ή μικρότερης τοξικότητας προϊόντα (μεταβολίτες), λόγω της ταχείας ανάπτυξής τους, των βαθειών ριζών τους μέχρι την στάθμη του υδροφόρου ορίζοντα και των μεγάλων ρυθμών διαπνοής. Δεν κάνουν, βέβαια, όλα τα φυτά την ίδια δουλειά. Για παράδειγμα, για υγρά απόβλητα έχουν προταθεί τα υδρόβια είδη ποταμογείτων, μαράντα καλαμοειδής και κοινή καλαμιά. Για τοποθεσίες ρύπανσης με πετροχημικά, έχουν επιλεγεί δέντρα όπως η μηλιά, η πορτοκαλιά και η μουριά. Τα ποώδη επιδρούν στη δέσμευση και τον μετασχηματισμό διαφόρων ρύπων, οι ηλίανθοι και το σινάπι δεσμεύουν τον μόλυβδο, κ.ο.κ.
Τέτοια έργα φυτοεξυγίανσης εκτελούνται διεθνώς από διεπιστημονικές ομάδες, στις οποίες συνεργάζονται μελετητές μηχανικοί και γεωπόνοι. Μία πλήρης απορρύπανση με βιολογικά μέσα μπορεί να απαιτήσει μέχρι και τριάντα έτη. Ισως τότε, και εφόσον έχει επιλεγεί το δάσος, αντί της προσχεδιασμένης πόλης χαμηλού συντελεστή δόμησης, ένα αυθεντικό μητροπολιτικό πάρκο να προσφέρει καθαρό αέρα στους κατοίκους των γύρω ή πιο μακρινών περιοχών.
ΟΙ «ΣΥΝΗΘΕΙΣ» ΡΥΠΟΙ ΤΩΝ ΠΑΡΟΠΛΙΣΜΕΝΩΝ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΩΝ
• Ο υδράργυρος και ο μόλυβδος προσβάλλουν το κεντρικό νευρικό σύστημα. Ο μόλυβδος, επίσης, παρεμποδίζει τη σύνθεση ερυθρών αιμοσφαιρίων.• Το κάδμιο προκαλεί βλάβες στους πνεύμονες, τα νεφρά και τις αρθρώσεις.• Τα πολυχλωριωμένα διφαινύλια (PCB ή κλοφέν) είναι τοξικά και καρκινογόνα. Προκαλούν, επίσης, χλωρακμή, κεφαλόπονους και οφθαλμολογικές διαταραχές.• Το τριχλωροαιθυνέλιο προσβάλλει το ήπαρ και τα νεφρά. Μπορεί να προκαλέσει καρκίνο.• Το βενζόλιο προκαλεί καρκίνο και κυρίως λευχαιμία.• Το τολουόλιο προσβάλλει το νευρικό σύστημα.• Τα φουράνια και οι διοξίνες που παράγονται από την καύση υγρών και στερεών, αλλά και οι πολυαρωματικοί υδρογονάνθρακες, καταστρέφουν τους νεφρούς, το ήπαρ και το νευρικό σύστημα. Θεωρούνται καρκινογόνες ουσίες.
[ Aρχή σελίδας ]

Τετάρτη 26 Μαρτίου 2008

ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΑΠΟ ΤΑ ΚΙΝΗΤΑ

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ KOΣMOΣ
Hμερομηνία δημοσίευσης: 23-03-08

Η μακροχρόνια, συχνή χρήση κινητού τηλεφώνου πιθανότατα αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης μη κακοηθών νεοπλασιών στους αδένες των παρωτίδων, που βρίσκονται στην περιοχή της γνάθου, κοντά στο αυτί. Το συμπέρασμα προέρχεται από σχετική μελέτη στο Ισραήλ, χώρα όπου η χρήση κινητών τηλεφώνων είναι ιδιαίτερα μεγάλη.
Παρά τις ανησυχίες για τις επιδράσεις των πεδίων ηλεκτρομαγνητικών ραδιοσυχνοτήτων που εκπέμπονται από τα κινητά τηλέφωνα, λίγες μελέτες μπόρεσαν να αποδείξουν άμεσο συσχετισμό με οιαδήποτε προβλήματα υγείας.
Η μελέτη
«Οι περισσότερες έρευνες είχαν αναφορά σε νεοπλασίες του εγκεφάλου, όμως στοιχεία για μακροχρόνια χρήση κινητού τηλεφώνου δεν υπάρχουν», επισήμανε η δρ Siegal Sadetzki και οι συνεργάτες της στο περιοδικό American Journal of Epidemiology. Ωστόσο, η εγγύτητα των παρωτιδικών αδένων στο ηλεκτρομαγνητικό πεδίο που εκπέμπεται κατά τη διάρκεια χρήσης κινητού τηλεφώνου τους κάνει πιο ευάλωτους σε οιεσδήποτε δυσμενείς επιδράσεις.
Η δρ Sadetzki στο Ιατρικό Κέντρο Chaim Sheba στο Tel Hashomer και οι συνεργάτες της, ερεύνησαν ιατρικά αρχεία σε Ωτορινολαρυγγολογικά Πανεπιστημιακά Τμήματα στο Ισραήλ για ενήλικες διαγνωσμένους με καλοήθεις ή κακοήθεις νεοπλασίες παρωτιδικών αδένων μεταξύ του 2001 και 2003. Η μελέτη τους συμπεριέλαβε 460 περιστατικά και 1.266 άτομα χωρίς παρωτιδικές νεοπλασίες.
Κανονική χρήση κινητού τηλεφώνου –μερικά τηλεφωνήματα την εβδομάδα– επί τουλάχιστον 5 χρόνια συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο παρωτιδικών νεοπλασιών κατά περίπου 50%.
Στην εξοχή ο αυξημένος κίνδυνος ήταν στατιστικά πιο σοβαρός όσον αφορά καλοήθεις νεοπλασίες και για τη χρήση κινητού τηλεφώνου σε εξοχικές περιοχές, όπου ο μέσος όρος της εκπεμπόμενης ισχύος των τηλεφώνων τείνει να είναι μεγαλύτερος, καθώς οι σταθμοί βάσης είναι τοποθετημένοι σε μεγάλες αποστάσεις μεταξύ τους, επισημαίνουν οι ερευνητές. Υπογραμμίζουν όμως ότι τα ευρήματά τους είναι ανεπαρκή για να αποδειχθεί επαρκώς ότι τα κινητά τηλέφωνα είναι η αιτία των παρωτιδικών νεοπλασιών.

Χείμαρρος προβληματισμών για την έλλειψη νερού

Σάββατο, 22 Μαρτίου 2008 13:04
της Κατερίνας Φίκαρη
Όταν ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών Ban Ki-moon απευθύνθηκε στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός της Σουηδίας τον περασμένο Ιανουάριο, κυρίαρχο στοιχείο της ομιλίας του δεν ήταν η παγκόσμια οικονομική ύφεση αλλά η εντεινόμενη κρίση στο νερό. "Η έλλειψη υδάτινων πόρων θα μπορούσε να “υπαγορεύσει” αυξημένες συγκρούσεις στο μέλλον", δήλωσε Ban Ki-Moon, συμπληρώνοντας ότι η ανάπτυξη του πληθυσμού θα επιδεινώσει την κατάσταση, όπως επίσης και οι κλιματικές αλλαγές. Το πρόβλημα του νερού δεν αφορά μόνο τους πληθυσμούς των αναπτυσσόμενων χωρών, όπως εσφαλμένα ίσως κάποιοι πιστεύουν. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με έρευνα του ΟΗΕ, με αφορμή την 22α Μαρτίου, παγκόσμια ημέρα του νερού, η έλλειψη πόσιμου νερού αγγίζει 100 εκατ. Ευρωπαίους. Σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή του Διεθνούς Ινστιτούτου Νερού της Στοκχόλμης, Anders Berntell, η έλλειψη πόσιμου νερού για πάνω από 1 δισ. ανθρώπους παγκοσμίως είναι ένα από τα χαρακτηριστικά της ανθρωπιστικής κρίσης. Ο Berntell επισημαίνει ωστόσο ότι δεν πρόκειται τόσο για "κρίση του νερού" όσο για κρίση στη διαχείρισή του, η οποία μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη βελτίωση των πολιτικών και των τρόπων διαχείρισης του φυσικού πόρου, καθώς και με την αύξηση των χρηματοδοτήσεων στην κατεύθυνση αυτή. Νερό και υγιεινή Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα του νερού, η UNICEF φέτος επικεντρώνεται στη σημασία του για την υγιεινή των πληθυσμών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, το 68% των Αφρικανών δεν έχουν πρόσβαση σε βελτιωμένες εγκαταστάσεις υγιεινής - μια κοινή τουαλέτα. Με θέμα "Η Υγιεινή Μετράει" η φετινή Ημέρα Νερού στρέφει την προσοχή στα δεινά περίπου 2,6 δισεκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο που ζουν χωρίς πρόσβαση ακόμα και σε μια κοινή τουαλέτα στο σπίτι τους και έτσι είναι εκτεθειμένοι σε μια πλειάδα κινδύνων για την υγεία τους. Παρόλο που η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας και η UNICEF εκτιμούν πως 1,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι απέκτησαν πρόσβαση σε βελτιωμένες εγκαταστάσεις υγιεινής μεταξύ 1990 και 2004, περίπου 2,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι - συμπεριλαμβανόμενων 980 εκατομμυρίων παιδιών - δεν έχουν τουαλέτες στα σπίτια τους. Αν αυτή η κατάσταση συνεχισθεί, 2,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι θα εξακολουθούν να στερούνται βασικές εγκαταστάσεις υγιεινής το 2015 και τα παιδιά θα εξακολουθούν να πληρώνουν το τίμημα σε χαμένες ζωές, στέρηση εκπαίδευσης, ασθένειες, υποσιτισμό και φτώχεια. Η χρήση κατάλληλων τουαλετών και το πλύσιμο των χεριών - κατά προτίμηση με σαπούνι - προλαμβάνει τη μετάδοση βακτηριδίων, ιών και παρασίτων, τα οποία σε άλλη περίπτωση μολύνουν τα αποθέματα νερού, τη γη και τις τροφές. Η μόλυνση αυτή είναι κύρια αιτία για τη διάρροια, τη δεύτερη σε μέγεθος αιτία θανάτου παιδιών στις αναπτυσσόμενες χώρες. Τέλος, το καθαρό νερό και οι τουαλέτες στα νοσοκομεία μπορούν να μειώσουν τη μετάδοση νοσοκομειακών μολύνσεων που επηρεάζουν 5% με 30% των ασθενών. Η παγκόσμια ημέρα του νερού που γιορτάζουμε σήμερα προτάθηκε στη σύσκεψη για το περιβάλλον και την ανάπτυξη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών που πραγματοποιήθηκε στο Ρίο ντε Τζανέιρο το 1992.
Πηγή: EMEA BUSINESS MONITOR

Τρίτη 4 Μαρτίου 2008

«Tρύπα» στη θεωρία για το όζον

Nέα (απαισιόδοξα) επιστημονικά δεδομένα για τις κλιματικές αλλαγές και το φαινόμενο του θερμοκηπίου
Tης Λινας Γιανναρου
Οι ουσίες που δεν βλάπτουν το στρώμα του όζοντος επιτείνουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Το φαινόμενο του θερμοκηπίου, με τη σειρά του, προκαλεί κλιματικές αλλαγές, οι οποίες επιταχύνουν την αραίωση του όζοντος, αλλά δημιουργούν την ψευδαίσθηση ότι... δεν το κάνουν. Την ίδια ώρα, όσο λιγότερους ρύπους έχει η ατμόσφαιρα, τόσο περισσότερο κινδυνεύουμε από την υπεριώδη ακτινοβολία!
Την άκρη σε αυτό το κουβάρι αναζητούν οι επιστήμονες παγκοσμίως, 20 χρόνια μετά την υπογραφή του Πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ, που υπήρξε το πρώτο και παραμένει το κύριο όπλο για την αποκατάσταση της στιβάδας του όζοντος. «Κι αυτό γιατί, αντίθετα με άλλες διεθνείς συμβάσεις, αναθεωρείται συνεχώς, ανάλογα με τα νέα επιστημονικά δεδομένα», όπως επεσήμανε ο πρόεδρος του Αστεροσκοπείου Αθηνών και γραμματέας της Διεθνούς Επιτροπής Οζοντος κ. Χρήστος Ζερεφός σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου. Κρίσιμο ρόλο στη νέα αναθεώρηση αναμένεται να διαδραματίσει το Επιστημονικό Συμπόσιο με θέμα «Η αραίωση του Προστατευτικού Στρώματος του Οζοντος» που θα πραγματοποιηθεί από τις 23 έως τις 29 Σεπτεμβρίου στην Αθήνα. Λίγες ημέρες, δηλαδή, μετά την Παγκόσμια Ημέρα για τη Διατήρηση του Στρώματος του Οζοντος, όπως έχει ανακηρυχθεί η 16η Σεπτεμβρίου, η οποία μάλλον δεν θα «εορταστεί» δεόντως στη χώρα μας καθώς συμπίπτει με τις εκλογές...
Τα νέα πάντως δεν είναι καλά. Μολονότι η αρχική εκτίμηση των επιστημόνων ήταν ότι έως το 2050 θα υπήρχε πλήρης αποκατάσταση του στρώματος του όζοντος, αυτή η «αισιοδοξία» έχει εξανεμιστεί. «Δυστυχώς, απεδείχθη ότι κάναμε λάθος, διότι -αν ήταν σωστή η εκτίμηση αυτή- θα βλέπαμε ήδη τα πρώτα δείγματα ανάκαμψης», σημείωσε ο κ. Ζερεφός. Για την ακρίβεια, τα σημάδια βελτίωσης της εικόνας για τα οποία έκαναν λόγο οι επιστήμονες πριν από λίγα χρόνια, οφείλονταν στις κλιματικές αλλαγές.
Η εξήγηση του φαινομένου θυμίζει τη θεωρία που έλεγε «αν μια πεταλούδα κινήσει τα φτερά της στον Αμαζόνιο, μπορεί να φέρει βροχή στην Κίνα». Λέει ο κ. Ζερεφός: «Εδώ και ένα διάστημα παρατηρείται μια μεγάλη αλλαγή στη κύμανση του Βόρειου Ατλαντικού, ως αποτέλεσμα του φαινομένου του θερμοκηπίου και ιδιαίτερα της τήξης των πάγων. Ο Βόρειος Ατλαντικός όμως έχει ρόλο «τροχονόμου» για το κλίμα της Ευρώπης. Εξαιτίας αυτής της διαφορετικής κύμανσης είχαμε την παρατεταμένη ξηρασία στη χώρα μας, όπως και τις έντονες βροχοπτώσεις στη Βόρεια Ευρώπη. Αυτό, με τη σειρά του, είχε συνέπεια και στο στρώμα του όζοντος, καθώς δημιούργησε την ψευδαίσθηση ότι πάνω από τη Βόρεια Ευρώπη υπάρχει ανάκαμψη. Οι κλιματικές αλλαγές, όμως, όχι μόνο δεν βοηθούν την αποκατάσταση της τρύπας του όζοντος, αλλά αντίθετα επιβραδύνουν την όποια βελτίωση».
Φέτος, οι διεθνείς οργανισμοί παρακολούθησης του στρώματος του όζοντος κατέγραψαν αύξηση της υπεριώδους ακτινοβολίας με την οποία «βομβαρδίστηκε» ο πλανήτης. «Φέτος, καήκαμε πιο εύκολα, αν το παρατηρήσατε», είπε ο κ. Ζερεφός. Η κύρια αιτία ήταν οι κλιματολογικές συνθήκες, καθώς και το γεγονός ότι η ατμόσφαιρα ήταν πιο καθαρή από αιωρούμενα σωματίδια! «Υπάρχει αυτό το οξύμωρο. Οσο περισσότερη ρύπανση, τόσο περισσότερη προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία».

«Οι Βεδουίνοι κάτι ξέρουν που φορούν μαύρα»
Κοινή είναι η πεποίθηση που έχει δημιουργηθεί, ότι φορώντας άσπρα και γενικά ανοιχτόχρωμα ρούχα «ξορκίζουμε» τις βλαβερές συνέπειες της έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία, με το σκεπτικό ότι το άσπρο αντανακλά το φως. «Δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε πιο μεγάλο λάθος», σημείωσε χθες ο πρόεδρος του Αστεροσκοπείου Αθηνών κ. Χρήστος Ζερεφός.
«Για την ακρίβεια, πιο ασφαλές όσο κι αν ακούγεται περίεργο, είναι να φοράμε μαύρα, καθώς το μαύρο χρώμα απορροφά τις ακτίνες του ήλιου και συγκρατεί και τα βλαβερά στοιχεία. Αντίθετα, τα λευκά υφάσματα λόγω της αραιότερης ύφανσης, επιτρέπουν στις ακτίνες να φτάσουν στο δέρμα. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι οι Βεδουίνοι που ξέρουν από ήλιο φορούν μαύρα ρούχα», προσθέτει.
Σε κάθε περίπτωση, τα κρούσματα καρκίνου του δέρματος αυξάνονται διεθνώς, κάθε χρόνο, με «πρωταθλήτριες» τη Νότια Χιλή και την Αυστραλία. Μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν τα παιδιά καθώς, όσο νωρίτερα εκτίθενται σε ισχυρές δόσεις ηλιακής ακτινοβολίας, τόσο γρηγορότερα θα εξαντληθεί η «τράπεζα άμυνας κατά της υπεριώδους ακτινοβολίας» του οργανισμού τους, με αποτέλεσμα να είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στη δράση του ήλιου.

Τι είναι το φαινόμενο του θερμοκηπίου;

Η ατμόσφαιρα της γης λειτουργεί σαν ένα διαφανές, προστατευτικό κάλυμμα γύρω από τον πλανήτη μας. Αφήνει το ηλιακό φως να περνά και να συγκρατεί τη θερμότητα. Χωρίς αυτή, η ηλιακή θερμότητα θα αντανακλάται κατευθείαν από την επιφάνεια της γης και θα επέστρεφε ακέραιη στο διάστημα. Στην περίπτωση αυτή, η θερμοκρασία στη γη θα ήταν περίπου κατά 30 βαθμούς Κελσίου χαμηλότερη - όλα θα πάγωναν. Επομένως, η ατμόσφαιρα λειτουργεί σαν τα τοιχώματα ενός θερμοκηπίου το οποίο δημιουργείται από τα αέρια του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, που παγιδεύουν θερμότητα. Τα περισσότερα από τα αέρια του θερμοκηπίου δημιουργούνται με φυσικές διεργασίες. Όμως από τη βιομηχανική επανάσταση του 18ου αιώνα και μετά, εξαιτίας της ανθρωπογενούς δραστηριότητας, οι συγκεντρώσεις των αερίων του θερμοκηπίου έχουν αυξηθεί σημαντικά. Σαν αποτέλεσμα έχει αυξηθεί η θερμότητα που συγκρατούν και επομένως η θερμοκρασία του πλανήτη. Αυτό έχει σαν συνέπεια τις κλιματικές αλλαγές για τις οποίες ακούμε και διαβάζουμε σχεδόν καθημερινά: καταιγίδες, ισχυροί τυφώνες, πλημμύρες, ξηρασία, ερημοποίηση, λειψυδρία, λιώσιμο των πάγων, άνοδος της θερμοκρασίας, άνοδος της στάθμης της θάλασσας, καταστροφή ευαίσθητων οικοσυστημάτων, μετακινήσεις πληθυσμών λόγω έλλειψης τροφής και κυρίως πόσιμου νερού, μείωση των αποθεμάτων πόσιμου νερού του πλανήτη, μείωση της στάθμης του υδροφόρου ορίζοντα, καταστροφή των κοραλλιογενών υφάλων, κ.α.

Δευτέρα 25 Φεβρουαρίου 2008

ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ 112

Δείτε παρακάτω το άρθρο της "Καθημερινής"
σχετικά με τον πανευρωπαϊκό αριθμό
εκτάκτου ανάγκης : 112 που είναι ενιαίος για
αστυνομία, ασθενοφόρο ή πυροσβεστική
και αντικαθιστά όλους τους αριθμούς που
χρησιμοποιούσαμε μέχρι σήμερα.

Hμερομηνία : 11-02-08

Ελλιπής η ενημέρωση για τον πανευρωπαϊκό αριθμό 112
Ελλιπής φαίνεται να είναι η ενημέρωση των Ελλήνων πολιτών σχετικά με τον πανευρωπαϊκό αριθμό 112, την υπηρεσία εκτάκτου ανάγκης (αστυνομία, ασθενοφόρο, πυροσβεστική), σύμφωνα με έρευνα της Εurostat που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα. Βάσει των στοιχείων της έρευνας, στην Ελλάδα, μόνο το 4% των πολιτών γνωρίζει ότι το 112 καλεί τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης από οποιοδήποτε σημείο της ΕΕ, ενώ μόνο το 1% έχει χρησιμοποιήσει τον αριθμό αυτό. Η κλήση του αριθμού 112, είτε από σταθερό, είτε από κινητό τηλέφωνο, είναι δωρεάν, ενώ ιδιαίτερα σημαντική θεωρείται η δυνατότητα εντοπισμού της θέσης του καλούντος. Η λειτουργία αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική για όσους ταξιδεύουν στο εξωτερικό και δεν γνωρίζουν την ακριβή θέση του ατυχήματος.
Σύμφωνα με την έρευνα της Eurostat, μόνο το 22% των πολιτών της ΕΕ γνωρίζει ότι ο αριθμός κλήσης για τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης σε οποιοδήποτε σημείο της ΕΕ είναι το 112. Tα χαμηλότερα ποσοστά των πολιτών που γνωρίζουν την υπηρεσία 112, σημειώνονται στην Ελλάδα (4%), την Ιταλία και την Αγγλία (6%), στην Κύπρο και τη Μάλτα (11%). Αντιθέτως, τα υψηλότερα ποσοστά σημειώνονται στην Πολωνία, τη Λιθουανία και την Τσεχία (58%, 53% και 52% αντιστοίχως). Σημειώνεται, ωστόσο, ότι στις περισσότερες χώρες της ΕΕ, όπως και στην Ελλάδα, ο αριθμός 112 προστέθηκε σε προγενέστερους αριθμούς υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης, ενώ λίγες είναι οι χώρες στις οποίες το 112 υπήρχε, αρκετές δεκαετίες πριν, ως εθνικός αριθμός κλήσης για υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης.
Επίσης, τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι ένας στους τέσσερις Ευρωπαίους πολίτες χρειάστηκε να καλέσει έναν αριθμό έκτακτης ανάγκης κατά την τελευταία πενταετία. Το 40% περίπου αυτών των κλήσεων έγινε προς το 112. Δύο στους τρεις συμμετέχοντες στην έρευνα πιστεύουν ότι σήμερα ο κόσμος δεν είναι επαρκώς ενημερωμένος για το 112, ενώ εκεί όπου ο κόσμος αναγνωρίζει το 112 ως εθνικό αριθμό έκτακτης ανάγκης, μόνο το 22% γνωρίζουν ότι μπορούν να καλέσουν τον εν λόγω αριθμό για όλες τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης και από οποιοδήποτε σημείο εντός της ΕΕ.
Επιπλέον, το ποσοστό των ερωτηθέντων που ενημερώθηκαν σχετικά με τον ευρωπαϊκό αριθμό έκτακτης ανάγκης 112 κατά το τελευταίο δωδεκάμηνο κυμαινόταν από 6% στη Δανία και την Ελλάδα έως 56% στην Τσεχία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπογραμμίζει ότι οι εθνικές αρχές των κρατών-μελών πρέπει να μεριμνήσουν ώστε να ενημερώσουν τους πολίτες τους για την πανευρωπαϊκή υπηρεσία 112. Η Επίτροπος, αρμόδια για τις τηλεπικοινωνίες, Βίβιαν Ρέντινγκ, κάλεσε τα κράτη-μέλη να καταστήσουν πλήρως αξιόπιστη την υπηρεσία του 112 παντού στην Ευρώπη και να ξεκινήσουν εκστρατεία ενημέρωσης για το 112. «Ένας αριθμός έκτακτης ανάγκης που λειτουργεί αποτελεσματικά σε ολόκληρη την ΕΕ αποτελεί ζωτικό εργαλείο για την ασφάλεια των συμπολιτών μας. Ειδικά για τους ταξιδιώτες, η προστασία σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης αποτελεί την άλλη όψη της ενιαίας αγοράς και των ελευθεριών που προσφέρει. Οι πολίτες πρέπει να μπορούν να καλούν τον ίδιο αριθμό έκτακτης ανάγκης οπουδήποτε και αν ταξιδεύουν στην Ευρώπη», δήλωσε η κ. Ρέντινγκ.
Τέλος, η Επιτροπή σημειώνει ότι το 112 λειτουργεί σε όλες της χώρες της ΕΕ, πλην της Βουλγαρίας. Από το 1998, η ευρωπαϊκή νομοθεσία υποχρεώνει τα κράτη-μέλη να μεριμνούν ώστε όλοι οι τελικοί χρήστες των υπηρεσιών σταθερής και κινητής τηλεφωνίας να μπορούν να καλέσουν τις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης ατελώς, χρησιμοποιώντας τον αριθμό 112, ενώ από το 2003, οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών υποχρεούνται να διαβιβάζουν στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης τις πληροφορίες για τη θέση του καλούντος, προκειμένου να τους επιτρέψουν τον έγκαιρο εντοπισμό τους. Μεταξύ άλλων, η Επιτροπή προτείνει να καταστεί το 112 πιο προσπελάσιμο για τους χρήστες με αναπηρίες.

Κυριακή 24 Φεβρουαρίου 2008

Η ΑΝΤΛΗΣΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΔΟΜΗΣΗΣ ΤΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΚΤΗΡΙΩΝ ΩΣ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΔΟΜΗΣΗ & ΤΗ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

Η άντληση εμπειρίας από τη φιλοσοφία δόμησης των ιστορικών κτηρίων ως υπόδειγμα για την ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΔΟΜΗΣΗ & ΤΗ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ, αλλά και ως εργαλείο εξοικονόμησης ενέργειας & ΑΞΙΟΒΙΩΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Τα ιστορικά κτίρια και τα κτίρια της λαϊκής ανώνυμης αρχιτεκτονικής, χαρακτηρίζονται από μια φιλοσοφία “θεοκεντρική” και όχι ανθρωποκεντρική, δηλαδή εγωϊκή, ή market-oriented, έχουν μία υγιή σχέση με το περιβάλλον και εμπεριέχουν ένα πλούσιο υλικό, (τόσο όσον αφορά στα υλικά, όσο και στις μεθοδολογίες-τεχνολογίες), από το οποίο μπορούμε να αντλήσουμε μια απίστευτα μεγάλη εμπειρία γι αυτό που σήμερα αποκαλούμε ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΔΟΜΗΣΗ, ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ, εξοικονόμηση ενέργειαΣ. Τα κτίρια αυτά, μπορούν να χαρακτηριστούν ως κτίρια χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης, τόσο κατά τη φάση κατασκευής τους, όσο και κατά τη φάση λειτουργίας τους, σεβόμενα με τον τρόπο αυτό τη Φύση, (από την οποία αντλούν τις πρώτες ύλες τους), αλλά και το χρήστη, ενώ, θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε, ότι η κατασκευή τους μιμείται αυτό που αποκαλούμε «Οικονομία της Φύσης».
Η δόμησή τους έχει γίνει με απλές τεχνικές και με τη χρήση απλών, φυσικών, ατοξικών υλικών, για την κατασκευή και ενσωμάτωση των οποίων δεν έχει γίνει υπερεκμετάλλευση των φυσικών αποθεμάτων, καθώς, κατά κανόνα, επιλέχτηκαν επιτόπια υλικά, χωρίς εργοστασιακή επεξεργασία. Τα υλικά αυτά είναι φυτικής ή ζωικής προέλευσης, ή υλικά εδάφους και υπεδάφους, που υπήρχαν εν αφθονία στη φύση, (άχυρο, ξύλο, καλάμι, φυσικές ρητίνες, τρίχες ζώων, χώμα, πηλός, πέτρα, μάρμαρο, κ.ά.), ή υλικά παραγόμενα με απλούς φυσικούς τρόπους, (π.χ. ωμόπλινθος), που για την παραγωγή τους έχουν χρησιμοποιηθεί οι δωρεάν παρεχόμενες από τη Φύση ενέργειες, αν και είναι βέβαιο ότι οι πρόγονοί μας είχαν αναπτύξει υψηλού επιπέδου τεχνολογία και πολλά από τα υλικά που χρησιμοποιούμε και σήμερα ήταν γνωστά.
Επιπλέον, η επανάχρηση των υλικών δομής, ή ανακύκλωση, αποτελεί κατά τους αρχαίους χρόνους σύνηθες φαινόμενο, που γίνεται για την εξοικονόμηση κόπου, χρόνου και χρήματος που απαιτούνται για την παραγωγή των υλικών, τη μεταφορά τους, κλπ., άρα για «Εξοικονόμηση Ενέργειας».
Ενδιαφέρον αποτελεί και το γεγονός ότι τα όργανα και οι μηχανισμοί που χρησιμοποιούνται στη φάση δόμησης και λειτουργίας των ιστορικών κτιρίων, αλλά και σε άλλες καθημερινές χρήσεις, (μεταφορικά & ανυψωτικά μέσα, κ.ά.), όπως, κριοί, μοχλοί, ατέρμονες κοχλίες, βαρούλκα, πολύσπαστα (τροχαλίες), σφήνες, ηλιακά ρολόγια, κλπ., αποτελούνται από «έξυπνα» συστήματα, που καταναλώνουν ελάχιστη ενέργεια, ή εκμεταλλεύονται τη δωρεάν παρεχόμενη ενέργεια του ήλιου, του αέρα, κλπ.

Σε αντίθεση με αυτή την κατασκευαστική λογική, η δόμηση των σύγχρονων κτιρίων, συχνά δε και η αποκατάσταση των παλαιών, γίνεται με αλόγιστη χρήση των ενεργειακών αποθεμάτων, με υλικά κατά κανόνα «μη καθαρά» και τεχνικές επιβλαβείς και ενεργοβόρες, καθώς, με την ανάπτυξη της Τεχνολογίας και την άρση διαφόρων τεχνικής φύσεως εμποδίων, τα ενεργειακά μεγέθη παύουν να απασχολούν τον άνθρωπο, που νοιώθει κυρίαρχος της Φύσης χάρη στις γνώσεις του και αρχίζει να κατασπαταλά τις διάφορες πλουτοπαραγωγικές πηγές, υποθηκεύοντας έτσι το μέλλον των επόμενων γενεών. Η αλόγιστη αυτή χρήση της ενέργειας οδηγεί στην Ενεργειακή κρίση, που με τη σειρά της οδηγεί στη συνειδητοποίηση, αυτή τη φορά μέσα από τη συγκεκριμένη επιστημονική γνώση του αντικειμένου.

Η βαθύτερη και ενδελεχής μελέτη των υλικών και τεχνικών δόμησης των ιστορικών κτιρίων μπορεί, αφενός να βελτιώσει την υπάρχουσα τεχνογνωσία γύρω από τη μεθοδολογία προστασίας τους και, αφετέρου, να αποτελέσει ένα καλό εργαλείο για την εξοικονόμηση ενέργειας, όσον αφορά στη διαδικασία δόμησης των κατασκευών, (παραγωγή, μεταφορά και ενσωμάτωση υλικών), αλλά και μοχλό ανάπτυξης ενός αειφόρου Πολεοδομικού Σχεδιασμού.

Όπως μας είναι γνωστό, το Κτίριο αποτελεί ανέκαθεν το «Κέλυφος του Ανθρώπου» και κατασκευάζεται με στόχο την προστασία του. Από τα πολύ παλιά χρόνια, καθώς οι συνθήκες ευνοούσαν μια εγγύτερη, πιο εσωτερική σχέση του ανθρώπου με τη Φύση, αφού μάλιστα η επιβίωσή του βρισκόταν σε άμεση συνάρτηση με αυτήν, αναπτύσσεται μέσα του ο Σεβασμός προς τις Ενέργειες και Δυνάμεις της Φύσεως, που συχνά θεοποιεί. Η γνώση που αποκτά σε σχέση με τη δόμηση του Οίκου του είναι εμπειρικοβιωματική, αλλά σ’ ένα βαθμό χάνεται, καθώς ο «νέος», πιο τεχνολογικός τρόπος ζωής, τον απομακρύνει από τη γήινη μήτρα του.

Αν και στα ιστορικά κτίρια γίνεται χρήση υλικών που σήμερα θεωρούμε ευτελή, δεν παραβλέπεται καθόλου το κεφάλαιο “σεισμός”, για την αντιμετώπιση του οποίου χρησιμοποιούνται οριζόντιες ξυλοδεσιές, μεταλλικοί ελκυστήρες, ή άλλες τεχνικές, όπως π.χ. 2ος εσωτερικός Φέρων Οργανισμός, ενώ, οι σοβάδες γίνονται πιο ανθεκτικοί στο σεισμό και στις καιρικές συνθήκες με την ανάμιξη του κονιάματος με τρίχες από ζώα ή άχυρο.

Επιπλέον, θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθούμε στα υπόσκαφα κτίρια, (Μήλος, Σαντορίνη), που σήμερα αποτελούν υποδείγματα βιοκλιματικής δόμησης, ή στον λόγω της μεγάλης μάζας των τοιχοποιιών υψηλό δείκτη πυραντίστασης, ή στον επιστημονικό χαρακτήρα του ακουστικού σχεδιασμού των κατασκευών που προορίζονταν για θέατρα-ωδεία!

Τέλος, αξίζει να παρατηρήσουμε, με τι σοφία χρησιμοποιείται το κάθε υλικό, ακόμα και το τελευταίο λιθοσύντριμμα, που ενσωματώνεται στην τοιχοποιία από λιθοδομή, ή μεταξύ δαπέδου και ψευδοπατώματος, εξασφαλίζοντας με τον τρόπο αυτό καλύτερη θερμοηχομόνωση/ μείωση του κόπου-χρόνου-χρήματος που απαιτεί η μεταφορά και απόρριψη μπαζών/ αποφυγή ρύπανσης του περιβάλλοντος από την απόρριψη και τη διασπορά σκόνης. Κατ΄ αναλογία, το κενό στις στέγες και στα πατώματα εξασφαλίζει καλή θερμοηχομόνωση, χωρίς τη χρήση ειδικών μονωτικών υλικών, που απαιτούν κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων ενέργειας για την αγορά, κατασκευή και ενσωμάτωσή τους. Ενώ, με τη θεμελίωση πολλών ιστορικών κτιρίων ή και νεολιθικών ακόμη κατοικιών πάνω σε ξύλινες πασσαλώσεις, (π.χ. Κολοσσαίο, Λιμναίες Κατοικίες, κ.ά.), εξασφαλίζονται, όχι μόνο καλύτερες συνθήκες θεμελίωσης, αλλά και πιθανή αδρανοποίηση των γεωπαθογόνων κόμβων, η παραμονή πάνω στους οποίους μπορεί να αποβεί επιβλαβής για τους ζώντες οργανισμούς.

Πέρα από τη χρήση υλικών χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης, τα ιστορικά κτίρια εκμεταλλεύονται τον προσανατολισμό για φυσικό φωτισμό και θέρμανση από τον ήλιο, χάρη και στη μεγάλη θερμική μάζα τους, ενώ, με απλές τεχνικές, υποστηρίζεται η λειτουργία τους σαν μεμβρανών εσωκλιματικής ρύθμισης για την εξασφάλιση αερισμού-δροσισμού, χωρίς κατανάλωση ενέργειας.

Και βέβαια, η ίδια λογική ακολουθείται και στο δημόσιο χώρο, όπου οι δρόμοι δε στρώνονται κατά κανόνα με σκληρά υλικά, που αυξάνουν τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος, καθώς απορροφούν τεράστιες ποσότητες ηλιακής θερμότητας.

Στα κτίρια αυτά, τίποτα δεν πάει χαμένο, το καθετί μπορεί να έχει μια χρηστική αξία, το κάθε τι είναι άξιο σεβασμού, γιατί είναι ένα κομμάτι από το Σύμπαν. Αυτή είναι και η ύψιστη προσφορά προς τη μάνα γη, αλλά και η ύψιστη Διαισθητική Σοφία.

Σε αντίθεση με τα ιστορικά κτίρια, τα σύγχρονα κτίρια, που κατασκευάζονται από οπλισμένο σκυρόδεμα, εμπεριέχουν αρκετούς κινδύνους, καθώς ο δομικός χάλυβας, προκαλεί μεταβολές στο γήινο ηλεκτρομαγνητικό πεδίο, το δε χρησιμοποιούμενο τσιμέντο περιέχει συχνά καρκινογόνα υποπροϊόντα, όπως η τέφρα των υψικαμίνων.

Όπως διαπιστώθηκε από τις πιο πάνω αναφορές, οι ιστορικές κατασκευές πληρούν όλους τους βιοκλιματικούς παράγοντες και είναι απόλυτα εναρμονισμένες με τους φυσικούς νόμους, που εκφράζονται από τα επιστημονικά πεδία της φυσικής και της μηχανικής, ενώ δεν παραμελείται η κάλυψη της κοινωνικής ανάγκης, αλλά και η ποιητική του δομημένου χώρου. Αυτό υποδηλώνει τη βαθύτατη σχέση με το αντικείμενο, την ένωση υποκειμένου-αντικειμένου και την εσωτερική γνώση του κτίστορα, αλλά και του κτήτορα.

Πέρα από αυτά, από τη μελέτη της αρχιτεκτονικής σύνθεσης και της θέσης του ευρύτερου χώρου οικοδόμησης των Αρχαίων Ελληνικών, αλλά και Βυζαντινών Ναών, καθώς και τη διερεύνηση διάταξης και προσανατολισμού τους, διαπιστώνεται η άριστη αρχιτεκτονική σύλληψη και η άριστη γνώση για τη χωροθέτηση σε περιβάλλον που εξασφάλιζε, όχι μόνο την εκμετάλλευση στο έπακρο του άμεσου ηλιακού κέρδους, αλλά και την ασφάλεια, την απομόνωση και την ένωση με το θείο.

Ήδη, στις Ιερές Βέδες, διαπιστώνεται η προτροπή, κατά τη σχεδίαση ενός κτίσματος, να γίνεται η τοποθέτηση στο χώρο κατά τρόπο τέτοιο, ώστε να επιτυγχάνεται η «αξιοποίηση των ιδιοτήτων του Φυσικού Νόμου». Για τον ίδιο λόγο, κατά την Πολεοδόμηση μιας έκτασης, τα Ιερά Βιβλία ορίζουν ότι πρέπει να προβλέπεται ώστε, ένα σωστά μοιρασμένο ποσοστό γης να μένει ακάλυπτο από σκληρά υλικά, να είναι δηλαδή χώμα ή πράσινο, ώστε ο άνθρωπος να ζει σε άμεση επαφή με τη μητέρα γη που τον γεννά, τον δονεί και τον τρέφει.

Σήμερα, η μείωση των αποθεμάτων των φυσικών πόρων, η ανάγκη εξοικονόμησης ενέργειας ορυκτών καυσίμων, η ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος και εξασφάλισης υγιεινής στη δόμηση, επαναφέρουν τα παλαιά υλικά και κυρίως την ωμή και ψημένη άργιλο στο διεθνές προσκήνιο, ενώ υπάρχει αναζήτηση του ορθού για τη χρήση φυσικών υλικών, ή και υλικών που παράγονται από φυσικές πρώτες ύλες, με τρόπους απλούς και με τη μικρότερη δυνατή επεξεργασία, καθώς η χρήση τεχνικών απλών και παραδοσιακών μπορεί να αποτρέψει την εξάρτησή μας από μια υπερανεπτυγμένη Τεχνολογία.
Το ζητούμενο είναι να αφομοιώσουμε την ουσία και να αναχθούμε στην “καρδιά του προβλήματος”, καθώς κανείς δε δικαιούται να καταναλώνει κάτι που δεν μπορεί να αναπαραγάγει.

Δευτέρα 18 Φεβρουαρίου 2008

ΑΣΩΠΟΣ & ΕΞΑΣΘΕΝΕΣ ΧΡΩΜΙΟ

Τι είναι ακριβώς το εξασθενές χρώμιο;
Το εξασθενές χρώμιο είναι ένα άτομο χρωμίου, με έξι σθένη, δηλαδή έξι παραπάνω πρωτόνια (CrVI). Η πιο συνηθισμένη μορφή εμφάνισης του χρωμίου είναι το τρισθενές χρώμιο (CrIII). Το τρισθενές χρώμιο δεν είναι επικίνδυνο, μέχρι κάποιες συγκεντρώσεις βεβαίως, μάλιστα είναι απαραίτητο και για την ανθρώπινη δίαιτα. Το τρισθενές χρώμιο όμως δεν διαλύεται συνήθως και είναι αρκετά σταθερό. Απεναντίας, το εξασθενές χρώμιο είναι πάρα πολύ κινητικό, δεν προσροφείται εύκολα στο γεωπεριβάλλον και είναι τοξικό.
Τι προβλήματα υγείας προκαλεί το εξασθενές χρώμιο;
Θεωρείται καρκινογόνο. Ειδικά, μέσω της αναπνοής προκαλεί καρκίνο των πνευμόνων. Υπάρχει πολύ μεγάλος κίνδυνος για τους εργάτες που δουλεύουν σε βιομηχανίες που χρησιμοποιούν χρώμιο, κυρίως λόγω των αιωρούμενων σωματιδίων. Βεβαίως, δεν λείπουν και άλλες μικρότερες αρνητικές επιδράσεις, όπως η δερματίτιδα κ.λπ. Αλλά και μέσω του νερού είναι επικίνδυνο. Σε πειράματα στις ΗΠΑ, χορηγήθηκε νερό με εξασθενές χρώμιο σε ποντίκια, τα οποία εμφάνισαν όγκους. Στο πόσιμο νερό θεωρείται ότι δεν πρέπει να ανιχνεύεται καθόλου. Μια ανεξάρτητη αμερικανική περιβαλλοντική αρχή το Office of Environmental Health Hazard Assessment (OEHHA) σημειώνει ότι η συγκέντρωση δεν πρέπει να ξεπερνά τα 0,2 μικρογραμμάρια ανά λίτρο.
Σε ποιες βιομηχανίες χρησιμοποιείται το χρώμιο ;
Χρώμιο και εξασθενές χρώμιο, με διάφορες μορφές, χρησιμοποιούνται κυρίως σε διάφορες βαφές, γιατί δίνουν ωραίο χρώμα, είτε ως σκληρυντικά και αντιδιαβρωτικά. Επομένως, μονάδες που ασχολούνται με βαφές υφασμάτων και χρώματα κάθε είδους, χρωστικές ουσίες για φωτογραφίες, μελάνια, βαφές δερμάτων και βυρσοδεψεία, πλαστικά, σκληρυντικά ατσαλιού, επικαλύψεις ξύλου, αντισκωριακά και κάθε είδους στρώματα προστασίας μετάλλου σε μεταλλουργεία, μπορούν να χρησιμοποιούν χρώμιο. Στις ΗΠΑ, έχει ήδη απαγορευθεί η χρήση του σε πολλές εργασίες, όπως για παράδειγμα ως αντιδιαβρωτικό.
Η περίπτωση του Ασωπού είναι από τις ξεχωριστές…
Βεβαίως. Δυστυχώς για τους κατοίκους της περιοχής δεν συναντάς συχνά τόσο μεγάλη ρύπανση. Αυτό που με εντυπωσίασε είναι ότι σε κανονικές συνθήκες φυσικού περιβάλλοντος το Cr VI γίνεται Cr III, ειδικά με την παρουσία οργανικού υλικού. Εδώ βλέπουμε ότι δεν μετατρέπεται ή δεν μετατρέπεται όλο. Αυτό ίσως σημαίνει τεράστια ρύπανση που ίσως συνδέεται με την σημαντική παρουσία διοξειδίου του μαγγανίου και γενικότερα έντονων συνθηκών οξείδωσης στο γεωπεριβάλλον. Πρέπει να ερευνηθεί και η περίπτωση απ’ ευθείας διάθεσης του εξασθενούς χρωμίου στα υπόγεια ύδατα, μέσω πηγαδιών ή υπόγειων αγωγών.

ΣΟΛΑΡ-ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ

9-11 ΜΑΙΟΥ 2008
Τριήμερο εκδηλώσεων του Σ.ΟΛ.ΑΡ. στην ΛάρισαΛεπτομέρειες και αναλυτικό πρόγραμμα ,σύντομα, απο τον Βαγγέλη Κατσαρό katsarev@otenet.gr
15-16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2008
Θεμελίωση του πρώτου βιοκλιματικού ορειβατικού καταφυγίου στην Ευρώπη,στην ΛΑΙΣΤΑ Ζαγορίου,με παράλληλες πολιτιστικές εκδηλώσεις,ορειβασία,κλπ !Πληροφορίες στο τηλ.2103243782

Κυριακή 17 Φεβρουαρίου 2008

ΜΗΝ ΠΛΗΡΩΝΕΤΕ ΔΙΟΔΙΑ ΣΤΗΝ Ε.Ο.(υποτίθεται...)ΑΘΗΝΩΝ-ΠΑΤΡΩΝ

ΜΗΝ ΠΛΗΡΩΝΕΤΕ ΔΙΟΔΙΑ ΣΤΗΝ Ε.Ο.(υποτίθεται...)ΑΘΗΝΩΝ-ΠΑΤΡΩΝ
Οι ξένοι δεν πληρώνουν, βάσει νομοθεσίας της Ε.Ε., καθώς ο δρόμος αυτός δεν πληροί καμία προδιαγραφή για εθνικό οδικό δίκτυο». Αυτή ήταν η εμπρηστική, αλλά και πολύ λογική, συνάμα, δήλωση του νομάρχη Αχαΐας Δημήτρη Κατσικόπουλου, μετά τη συμβολική κατάληψη που πραγματοποιήθηκε στα διόδιατου Ρίου. Μερικές μέρες νωρίτερα, φορείς του νομού είχαν επισκεφθεί τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ για να του εκθέσουν το πρόβλημα της τριτοκοσμικής «Νέας Εθνικής Κορίνθου - Πατρών» (αλήθεια, ο χαρακτηρισμός «νέα» είναι διαχρονικός;). Μετά τη συνάντηση, ο πρόεδρος της Τοπικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων Αχαΐας Γρηγόρης Αλεξόπουλος δήλωσε ότι «ο υπουργός ήταν μη ενημερωμένος για την τραγική κατάσταση της εθνικής οδού Κορίνθου - Πάτρας - Πύργου». Ωστόσο, «ο κ. Σουφλιάς εξεμάνη όταν του είπα ότι έχει έλλειμμαπληροφόρησης για την κατάσταση του δρόμου».Για να βοηθήσουμε τον υπουργό να κατανοήσει προς τι όλη αυτή η φασαρία, αναζητήσαμε την επίμαχη ευρωπαϊκή οδηγία βάσει της οποίας θεμελιώνεται η άρνηση πληρωμής διοδίων στον συγκεκριμένο δρόμο: πρόκειται για την 1999/62/EC, «περί επιβολής τελών στα βαρέα φορτηγά οχήματα που χρησιμοποιούν ορισμένα έργα υποδομής», η οποία θέτει το νομικό πλαίσιο για τα τέλη χρήσης εθνικών δρόμων από εμπορικά οχήματα. Στους γενικούς όρους της οδηγίας προβλέπονται επίσης «οι συγκεκριμένοι κανόνες που πρέπει να ακολουθούνταιαπό τις χώρες - μέλη, εφόσον επιθυμούν να θεσπίσουν διόδια σε μία οδό».Ο ορισμός της έννοιας του δρόμου για τη διέλευση του οποίου παρέχεται στα κράτη η δυνατότητα να επιβάλουν την πληρωμή διοδίων είναι σαφής: «Διόδια και τέλη χρήσης επιβάλλονται μόνο στους χρήστες αυτοκινητοδρόμων ή άλλων οδών με περισσότερες από μία λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση, όταν οι οδοί αυτές έχουν χαρακτηριστικά ανάλογα προς τα χαρακτηριστικά των αυτοκινητοδρόμων,καθώς και στους χρήστες γεφυρών, σηράγγων και ορεινών διαβάσεων». Ως αυτοκινητόδρομος ορίζεται «κάθε οδός που διαθέτει για τις δύο κατευθύνσεις της κυκλοφορίας διακεκριμένα οδοστρώματα τα οποία χωρίζονται μεταξύ τους είτε με διαχωριστική νησίδα, που δεν προορίζεται για την κυκλοφορία, είτε, κατ' εξαίρεση, με άλλα μέσα». Επίσης, «δεν διασταυρώνεται στο ίδιο επίπεδο με άλλη οδό, με σιδηροδρομική ή τροχιοδρομική γραμμή ή με λωρίδα για πεζούς» (αυτό που ονομάζουμε «κλειστός αυτοκινητόδρομος»).Υπενθυμίζουμε ότι από τα 141 χιλιόμετρα που χωρίζουν την Κόρινθο από την Πάτρα, τα περισσότερα διανύονται με μία λωρίδα κυκλοφορίας (και... μισή βοηθητική), χωρίς την ύπαρξη νησίδας και χωρίς φωτισμό το βράδυ!Σύμφωνα με τον νομάρχη Αχαΐας, οι υπάλληλοι των διοδίων είναι ενήμεροι για το πρόβλημα και δεν φέρνουν καμία αντίρρηση στους υποψιασμένους οδηγούς που επικαλούνται την ευρωπαϊκή διάταξη για να μην πληρώσουν, σηκώνοντας αδιαμαρτύρητα τις μπάρες για να περάσουν. Πηγές από το υπουργείο ΠΕΧΩΔΕ υποστηρίζουν ότι τους αρμόδιους τους έχουν ζώσει τα φίδια εξαιτίας τηςολοένα και μεγαλύτερης αμφισβήτησης που εκδηλώνεται ως προς τη νομιμότητα της είσπραξης του τέλους διοδίων.Βοηθήστε κι εσείς να πολλαπλασιαστεί η αμφισβήτηση, αρνηθείτε να πληρώσετε διόδια στην Κορίνθου - Πατρών και διαδώστε την ύπαρξη αυτού του δικαιώματος!
«Καλούμε τον κόσμο να μην πληρώνει τα διόδια για να χρησιμοποιεί αυτό το δρόμο! Οι ξένοι δεν πληρώνουν, βάσει νομοθεσίας της Ε.Ε., καθώς ο δρόμος αυτός δεν πληροί καμία προδιαγραφή για εθνικό οδικό δίκτυο». Αυτή ήταν η εμπρηστική, αλλά και πολύ λογική, συνάμα, δήλωση του νομάρχη Αχαΐας Δημήτρη Κατσικόπουλου, μετά τη συμβολική κατάληψη που πραγματοποιήθηκε στα διόδιατου Ρίου. Μερικές μέρες νωρίτερα, φορείς του νομού είχαν επισκεφθεί τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ για να του εκθέσουν το πρόβλημα της τριτοκοσμικής «Νέας Εθνικής Κορίνθου - Πατρών» (αλήθεια, ο χαρακτηρισμός «νέα» είναι διαχρονικός;). Μετά τη συνάντηση, ο πρόεδρος της Τοπικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων Αχαΐας Γρηγόρης Αλεξόπουλος δήλωσε ότι «ο υπουργός ήταν μη ενημερωμένος για την τραγική κατάσταση της εθνικής οδού Κορίνθου - Πάτρας - Πύργου». Ωστόσο, «ο κ. Σουφλιάς εξεμάνη όταν του είπα ότι έχει έλλειμμαπληροφόρησης για την κατάσταση του δρόμου».Για να βοηθήσουμε τον υπουργό να κατανοήσει προς τι όλη αυτή η φασαρία, αναζητήσαμε την επίμαχη ευρωπαϊκή οδηγία βάσει της οποίας θεμελιώνεται η άρνηση πληρωμής διοδίων στον συγκεκριμένο δρόμο: πρόκειται για την 1999/62/EC, «περί επιβολής τελών στα βαρέα φορτηγά οχήματα που χρησιμοποιούν ορισμένα έργα υποδομής», η οποία θέτει το νομικό πλαίσιο για τα τέλη χρήσης εθνικών δρόμων από εμπορικά οχήματα. Στους γενικούς όρους της οδηγίας προβλέπονται επίσης «οι συγκεκριμένοι κανόνες που πρέπει να ακολουθούνταιαπό τις χώρες - μέλη, εφόσον επιθυμούν να θεσπίσουν διόδια σε μία οδό».Ο ορισμός της έννοιας του δρόμου για τη διέλευση του οποίου παρέχεται στα κράτη η δυνατότητα να επιβάλουν την πληρωμή διοδίων είναι σαφής: «Διόδια και τέλη χρήσης επιβάλλονται μόνο στους χρήστες αυτοκινητοδρόμων ή άλλων οδών με περισσότερες από μία λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση, όταν οι οδοί αυτές έχουν χαρακτηριστικά ανάλογα προς τα χαρακτηριστικά των αυτοκινητοδρόμων,καθώς και στους χρήστες γεφυρών, σηράγγων και ορεινών διαβάσεων». Ως αυτοκινητόδρομος ορίζεται «κάθε οδός που διαθέτει για τις δύο κατευθύνσεις της κυκλοφορίας διακεκριμένα οδοστρώματα τα οποία χωρίζονται μεταξύ τους είτε με διαχωριστική νησίδα, που δεν προορίζεται για την κυκλοφορία, είτε, κατ' εξαίρεση, με άλλα μέσα». Επίσης, «δεν διασταυρώνεται στο ίδιο επίπεδο με άλλη οδό, με σιδηροδρομική ή τροχιοδρομική γραμμή ή με λωρίδα για πεζούς» (αυτό που ονομάζουμε «κλειστός αυτοκινητόδρομος»).Υπενθυμίζουμε ότι από τα 141 χιλιόμετρα που χωρίζουν την Κόρινθο από την Πάτρα, τα περισσότερα διανύονται με μία λωρίδα κυκλοφορίας (και... μισή βοηθητική), χωρίς την ύπαρξη νησίδας και χωρίς φωτισμό το βράδυ!Σύμφωνα με τον νομάρχη Αχαΐας, οι υπάλληλοι των διοδίων είναι ενήμεροι για το πρόβλημα και δεν φέρνουν καμία αντίρρηση στους υποψιασμένους οδηγούς που επικαλούνται την ευρωπαϊκή διάταξη για να μην πληρώσουν, σηκώνοντας αδιαμαρτύρητα τις μπάρες για να περάσουν. Πηγές από το υπουργείο ΠΕΧΩΔΕ υποστηρίζουν ότι τους αρμόδιους τους έχουν ζώσει τα φίδια εξαιτίας τηςολοένα και μεγαλύτερης αμφισβήτησης που εκδηλώνεται ως προς τη νομιμότητα της είσπραξης του τέλους διοδίων.Βοηθήστε κι εσείς να πολλαπλασιαστεί η αμφισβήτηση, αρνηθείτε να πληρώσετε διόδια στην Κορίνθου - Πατρών και διαδώστε την ύπαρξη αυτού του δικαιώματος!

Τετάρτη 30 Ιανουαρίου 2008

ΠΟΛΗ ΜΕ ΜΗΔΕΝΙΚΕΣ ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΑΝΘΡΑΚΑ

Όαση ηλιακής ενέργειας Η πρώτη πόλη με μηδενικές εκπομπές άνθρακα κατασκευάζεται στο Αμπου Ντάμπι
Την πόλη σχεδίασε το αρχιτεκτονικό γραφείο Foster and Partners
Αμπου Ντάμπι

Η πρώτη πόλη του κόσμου με μεδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ξεκινά να κατασκευάζεται τον επόμενο μήνα στο Αμπου Ντάμπι, το εμιράτο με τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου, και μάλιστα με την υποστήριξη της WWF.
Το Μάσνταρ, μια κοινότητα 50.000 ανθρώπων ελεύθερη από αυτοκίνητα, θα εκμεταλλεύεται την αδιάκοπη παροχή λιακάδας της ερήμου και θα περιλαμβάνει το μεγαλύτερο εργοστάσιο υδρογόνου στον κόσμο.
Σχέδιο της παραλληλόγραμμης πόλης από το αρχιτεκτονικό γραφείο Foster and Partners παρουσιάστηκε τη Δευτέρα στο περιθώριο του World Future Energy Summit που πραγματοποιείται στην πόλη του Αμπου Ντάμπι, πρωτεύουσας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Όταν η κατασκευή ολοκληρωθεί το 2013, οι κάτοικοι θα μετακινούνται στην πόλη των έξι τετραγωνικών χιλιομέτρων με τρένο αλλά και με αυτόματα οχήματα. «Είναι σαν οριζόντιοι ανελκυστήρες. Απλά λες που θες να πας και σε μεταφέρει εκεί» δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Χαλέντ Αουάντ, διευθυντής οικιστικής ανάπτυξης του σχεδίου.
Η πόλη τοποθετήθηκε σε τέτοια θέση ώστε να κλιματίζεται από τη θαλάσσια αύρα, ενώ ένα περιμετρικό τοίχος θα προστατεύει από τον καυτό αέρα της ερήμου και το θόρυβο από το γειτονικό αεροδρόμιο του Αμπου Ντάμπι. To σχέδιο προβλέπει κυρίως χαμηλή δόμηση με φωτοβολταϊκά στοιχεία σε κάθε στέγη.
Η πόλη του Μάσνταρ («πηγή» στα αραβικά) εντάσσεται στην ευρύτερη Πρωτοβουλία Μάσνταρ που ανακοίνωσε η κυβέρνηση το 2006 και σχεδιάζεται με τη στήριξη της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF.
Η αρχική επένδυση των 15 δισ. δολαρίων θα καλύψει μέρος της κατασκευής της μεγαλύτερης ηλεκτροπαραγωγικής μονάδας που λειτουργεί με υδρογόνο, τελικής ισχύος 500 Megawatt. Το υπόλοιπο 40% της επένδυσης θα καταβάλουν οι εταιρείες BP και Rio Tinto.
Δεδομένης της αφθονίας πετρελαίου, οι επιδόσεις των Ηνωμένων Αραβικών στην ηλιακή ενέργεια είναι σήμερα χαμηλές, παρά την άφθονη λιακάδα. Μόνο τα παρκόμετρα λειτουργούν με φωτοβολταϊκά στοιχεία, ενώ ακόμα και οι ηλιακοί θερμοσίφωνες σπανίζουν.

ΠΗΓΗ in.gr

Κυριακή 20 Ιανουαρίου 2008

ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ & ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Φίλε Αναγνώστη,
Η δραματική επιδείνωση του οικοσυστήματος που πρόσφατα βιώσαμε με τους καύσωνες, τις πυρκαγιές και τις πλημμύρες, κινδυνεύει να έχει τρομερές συνέπειες για τον άνθρωπο και όχι μόνο.

Οι ειδικοί επιστήμονες επισημαίνουν ότι η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας και η δημιουργία του φαινομένου του θερμοκηπίου, θα οδηγήσει σε άνοδο της στάθμης των θαλασσών, που θα πλημμυρίσουν τις παράκτιες περιοχές και σε εντονότερες θύελλες και περισσότερες πυρκαγιές, με πιθανότητα καταστροφής των ανθρώπινων βιότοπων.

Το φαινόμενο του θερμοκηπίου, όπως έχει διαπιστωθεί, οφείλεται κατά βάση στις ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως:
-καύση ορυκτών καυσίμων (π.χ. πετρελαίου) για θέρμανση/ φωτισμό των κτιρίων μας, κίνηση αυτοκίνητων, παραγωγή βιομηχανικών προϊόντων για διάφορες χρήσεις, κ.ά.
-χρήση κλιματιστικών, που, ως γνωστό, για να ψύξουν το εσωτερικό ενός κτιρίου, εκλύουν θερμότητα στο εξωτερικό περιβάλλον
-κτιριακές και άλλες κατασκευές
-παρασκευή τροφής, καθαρισμός, εργασία (ηλεκτρονικοί υπολογιστές & συναφή), διασκέδαση, κ.ά.

Σύμφωνα με το φυσικό Lawrence Krauss του Πανεπιστημίου του Κλήβελαντ, αν η ανθρωπότητα αποτύχει να αλλάξει την πορεία της αναφορικά με την παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας, λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα, η Γη στο έτος 2100, μόνο αμυδρά να μοιάζει με τον σημερινό πλανήτη μας, που είναι έτσι εδώ και 500.000 έτη.

ΓΙ ΑΥΤΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕ ΓΙΑ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ!

Τι μπορούμε λοιπόν να κάνουμε ή να μην κάνουμε εμείς:
-Να μην κάνουμε αλόγιστη χρήση των κλιματιστικών
-Να εγκαταστήσουμε, ει δυνατόν, ηλιακούς θερμοσίφωνες
-Να μην αφήνουμε χωρίς λόγο φώτα και ηλεκτρικές συσκευές αναμμένα ή σε κατάσταση ετοιμότητας (stand by)
-Να προμηθευτούμε ηλιακές συσκευές (πχ ηλιακά φώτα, ηλιακούς φούρνους, κλπ.)
-Να περιορίσουμε τις μετακινήσεις μας με Ι.Χ.
-Να ελέγξουμε την κεντρική θέρμανση και να εγκαταστήσουμε τους σχετικούς αυτοματισμούς, ή, αν απαιτείται, να επισκευάσουμε ή και να αντικαταστήσουμε το λέβητα ή τον καυστήρα, ώστε να γίνει το σύστημα αποδοτικότερο & οικονομικότερο
-Να χρησιμοποιούμε στις οικοδομές μας υλικά ντόπια, παραδοσιακά, οικολογικά, καθώς και υλικά για την παραγωγή και μεταφορά των οποίων έχει καταναλωθεί μικρή ποσότητα ενέργειας
-Να αγοράζουμε κλιματιστικά τύπου inverter και άλλες ηλεκτρικές συσκευές χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης (class A)
-Να ανακυκλώνουμε, σε συνεργασία με το Δήμο ή άλλους έγκυρους φορείς τα «πολύτιμα» σκουπίδια μας (αλουμίνιο, γυαλί, χαρτί, κ.ά.)
-Να κτίζουμε βιοκλιματικές κατοικίες (σωστός προσανατολισμός, φυσικός δροσισμός, αερισμός, φωτισμός, χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας)
-Να φυτέψουμε πράσινο όπου μπορούμε, στον κήπο μας, στην αυλή μας, στις γλάστρες, στις ταράτσες
-Να συμμετέχουμε ενεργά στα κοινωνικά δρώμενα του τόπου μας και να πιέζουμε συνεχώς τις εκάστοτε ηγεσίες για άσκηση περιβαλλοντικής πολιτικής

Ας σκεφτούμε πως, όσες «θυσίες» κι αν κάνουμε, θα είναι σε τελική ανάλυση για το δικό μας το καλό και μόνο, αφού ο πλανήτης, έτσι κι αλλοιώς, θα ανακάμψει όταν το ανθρώπινο είδος εκλείψει….

ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι : ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
1.- μη ανανεώσιμες: εξορύσσονται από το έδαφος ως υγρά, αέρια και στερεά και δεν μπορούν να ανανεωθούν σε μικρή χρονική περίοδο.
2.- ανανεώσιμες: μπορούν να ανανεωθούν σε μικρή χρονική περίοδο.

1.- ΜΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
α) γαιάνθρακας
Οι γαιάνθρακες ή ορυκτοί άνθρακες βρίσκονται στο υπέδαφος, όπου σχηματίστηκαν στη διάρκεια εκατομμυρίων ετών, από φυτικές ουσίες που νεκρώθηκαν & θάφτηκαν μετά από φυσικές καταστροφές όπως καθιζήσεις, σεισμοί, κλπ.
β) πετρέλαιο
Το πετρέλαιο βρίσκεται σε κοιλότητες του υπεδάφους σε υγρή μορφή και σχηματίστηκε στη διάρκεια χιλιάδων ετών από ζωικούς και φυτικούς μικροοργανισμούς, κυρίως θαλάσσιους, που καταπλακώθηκαν.
Γ) ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ
Το φυσικό αέριο είναι αέριο ελα­φρύτερο από τον αέρα και ανευρίσκεται σε υπόγειες κοιλότητες όπου υπάρχει πετρέλαιο.
Δ) ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ
Το υγραέριο παράγεται απ΄ την επεξεργασία του πετρελαίου ή του φυσικού αερίου. Είναι ορυκτό καύσιμο και αποθηκεύεται σε υγρή φάση μέσα σε κατάλληλα δοχεία.

2.- ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Α) ΗΛΙΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Είναι ανεξάντλητη και δεν επιβαρύνει το Περιβάλλον με ρύπους. Η αξιοποίησή της γίνεται με Ενεργητικά ή Παθητικά Ηλιακά Συστήματα.
-Ενεργητικά Ηλιακά Συστήματα
Αποτελούνται από ηλιακούς συλλέκτες που παγιδεύουν την ηλιακή ακτινοβολία ή φωτοβολταϊκά συστήματα που παράγουν ηλεκτρικό ρεύμα, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πολλαπλές χρήσεις. Τόσο οι γνωστοί μας ηλιακοί θερμοσίφωνες, όσο και τα φωτοβολταϊκά, μας παρέχουν τις υπηρεσίες τους δωρεάν κάτω από οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες, είναι αθόρυβα, λειτουργούν αυτόνομα και αξιόπιστα χωρίς την παρέμβασή μας, δεν καταναλώνουν καύσιμο, έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής, χρειάζονται ελάχιστη συντήρηση και μπορούν άνετα να τοποθετηθούν σε προσόψεις[1] και σε στέγες, αντικαθιστώντας υαλοστάσια ή κεραμίδια αντίστοιχα.
-Παθητικά Ηλιακά Συστήματα
Δε γίνεται χρήση κάποιας τεχνολογίας, απλά εκμετάλλευση της Ηλιακής Ενέργειας, χάρη στον ειδικό Σχεδιασμό του κτιρίου. Η γνώση αυτή υπήρχε στους αρχαίους λαούς και έχει χρησιμοποιηθεί στα ιστορικά κτίρια, αλλά και στην ανώνυμη παραδοσιακή αρχιτεκτονική.
Σήμερα, τα κτίρια που σχεδιάζονται με αυτή τη λογική, (ηλιακούς χώρους-θερμοκήπια- ηλιακά αίθρια), μεγάλα παράθυρα στη νότια πλευρά, ηλιακούς τοίχους που αποθηκεύουν την ηλιακή ακτινοβολία, κ.ά.), αποκαλούνται «βιοκλιματικά».
β) Αιολική ενέργεια
Αιολική ενέργεια είναι η κινητική ενέργεια του ανέμου, που δημιουργείται με τη μετακίνηση προς τα πάνω των αέριων μαζών που θερμαίνονται από τον ήλιο, ενώ τη θέση τους παίρνουν άλλες πιο ψυχρές αέριες μάζες. Υπάρχουν τόσο Ενεργητικά, όσο και Παθητικά Συστήματα που λειτουργούν με αιολική ενέργεια.
-Ενεργητικά Συστήματα
Η εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας γίνεται κυρίως με ανεμογεννήτριες που παράγουν ηλεκτρικό ρεύμα.
-Παθητικά Συστήματα
Μέσω αυτών απορρίπτεται η εσωτερική θερμότητα στο εξωτερικό περιβάλλον και παρέχεται φυσικός δροσισμός. Πρόκειται για τους παραδοσιακούς ΑΝΕΜΟΠΥΡΓΟΥΣ και τις σύγχρονες αιολικές καμινάδες, που μπορεί να είναι απλά μια καμινάδα ή ένα φωταγωγός, χωρίς κάποιο ιδιαίτερο κόστος κατασκευής, αρκεί να έχει μελετηθεί σωστά από τον ειδικό στη φάση σχεδιασμού του κτιρίου.
Γ) ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Παράγεται από την πτώση του νερού. Η αξιοποίηση γίνεται με ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΕΡΓΑ.
Δ) ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΑ
Προέρχονται από τη βιομάζα και χρησιμοποιούνται από την αρχαιότητα, υπό μορφή ξύλου, μέχρι και τις μέρες μας για τη θέρμανση των κατοικιών και το μαγείρεμα στα τζάκια και τις ξυλόσομπες. Υλικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν εκτός από το ξύλο, είναι το άχυρο, τα υπολείμματα ξύλου (ροκανίδια, κλπ.), η αλκοόλη, τα οικιακά, γεωργικά (π.χ. πυρήνας ελιάς ή άλλου καρπού) και βιομηχανικά απόβλητα, το χαρτί, κλπ. Σήμερα, με την ανάπτυξη της τεχνολογίας, από τα διάφορα απόβλητα, ή από ειδικά φυτά, που παράγουν μεγάλες ποσότητες ενέργειας, κατασκευάζονται ειδικά pellets, η καύση των οποίων σε ειδικές μονάδες μπορεί να θερμάνει ολόκληρη πόλη με χαμηλή κατανάλωση ενέργειας και χαμηλό κόστος (τηλεθέρμανση).
Ε) ΓΕΩΘΕΡΜΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Πρόκειται για τη θερμική ενέργεια που υπάρχει μέσα στη γη και που μπορεί να φτάνει και τους 350 βαθμούς. Με την κατάλληλη τεχνολογία, είναι δυνατό να θερμάνουμε ή να ψύξουμε τα κτίρια πολύ οικονομικά.
ΣΤ) ΥΔΡΟΓΟΝΟ
Πρόκειται για πολύ ελαφρό αέριο, που μπορεί να δώσει τριπλάσια ενέργεια από το πετρέλαιο ανά μονάδα βάρους. Ο Ιούλιος Βερν το 1874, στη «Μυστηριώδη Νήσο» αναφέρει ότι το νερό θα είναι ο άνθρακας του μέλλοντος!
Ήδη, στις Η.Π.Α. μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, νοσοκομεία, κλπ., χρησιμοποιούν το υδρογόνο για την κάλυψη μέρους των ενεργειακών αναγκών τους, ενώ στη Σουηδία κινούνται αρκετά αυτοκίνητα με υδρογόνο.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ: ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Σήμερα, που υπάρχει, όχι μόνο μεγάλο έλλειμμα σεβασμού των συνανθρώπων μας, των άλλων όντων (έμβιων και μη) και του Περιβάλλοντος, αλλά και αδυναμία να αφουγκραστούμε τον παλμό της ζωής, λόγω της αποξένωσής μας από τη Φύση, είναι φυσικό να υπάρχει και μια τεράστια κατασπατάληση της ενέργειας, καθώς θεωρούμε ότι όλοι οι υπόλοιποι οργανισμοί είναι ξένοι προς εμάς και όχι αναπόσπαστα κομμάτια του οικοσυστήματος, στο οποίο ζούμε όλοι και αναπτυσσόμαστε. Αυτή η λογική, έχει σαν αποτέλεσμα τη δραματική μείωση των αποθεμάτων, την κατακόρυφη αύξηση των τιμών, την καταστροφή του πλανήτη και σιγά αλλά σταθερά και αδυσώπητα της ίδιας της ζωή μας.
Ωστόσο, υπάρχει ελπίδα ανάκαμψης, αρκεί να αποφασίσουμε να μη μείνουμε αμέτοχοι. Να μερικοί απλοί τρόποι που αφορούν στο κτίριο, αλλά και σε άλλες καθημερινές δραστηριότητες, για να εξοικονομηθεί ενέργεια και να προστατευθεί το περιβάλλον, η ζωή μας αλλά και η τσέπη μας :

-Θερμομόνωση τοίχων, οροφής πιλοτής και ταράτσας (ει δυνατόν μετατροπή ταράτσας σε φυτεμένο δώμα)
-Φράξιμο χαραμάδων κουφωμάτων
-Χρήση διπλών τζαμιών
-Παντζούρια παραθύρων μισόκλειστα τις πολύ ζεστές μέρες για καλύτερο δροσισμό
-Καλός αερισμός τις καλοκαιρινές νύχτες, προκειμένου να δροσιστεί ο χώρος
-Αποφυγή χρήσης κλιματιστικών όταν η ζέστη δεν είναι ανυπόφορη. Εναλλακτικά, χρήση ανεμιστήρων οροφής
-Άνοιγμα παραθύρων για θέρμανση από τον ήλιο κατά τις ηλιόλουστες χειμωνιάτικες μέρες
-Κλείσιμο παντζουριών και κουρτινών τις νύχτες του χειμώνα
-Σβήσιμο φώτων όταν δεν υπάρχει κάποιος στο δωμάτιο
-Χρήση Λαμπτήρων χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης (απόδοση "Α"). Σημειωτέον ότι οι κοινές λάμπες έχουν απόδοση "Ε"
-Άναμμα ηλεκτρικού θερμοσίφωνα μόνο όταν χρειαζόμαστε ζεστό νερό. Μείωση μέγιστης θερμοκρασίας στους 500 C
-Αντικατάσταση ηλεκτρικού θερμοσίφωνα, όπου είναι εφικτό, με ηλιακό
-Απενεργοποίηση τηλεόρασης, βίντεο, υπολογιστή, οθόνης από την πρίζα και όχι από το τηλεκοντρόλ ή το αντίστοιχο κουμπί της συσκευής. Η κατανάλωση του ηλεκτρικού ρεύματος μειώνεται κατά 1-2% (κατά την Greenpeace ακόμη και μέχρι 10%!)
-Αποφυγή μετακινήσεων με Ι.Χ. αυτοκίνητο
-Κατασκευή ενεργειακού τζακιού, που καίει ξύλα ή βιομάζα και έχει απόδοση 90% έναντι του 10% ενός συμβατικού τζακιού/ διανομή θέρμανσης με σωληνώσεις σε όλο το σπίτι
-Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών ή μικρών ανεμογεννητριών σε κατάλληλες θέσεις, χωρίς όμως κοπή δέντρων και περιβαλλοντική ή αισθητική καταστροφή
-«Βιοκλιματικός σχεδιασμός» νέων κατασκευών και «βιοκλιματικός ανασχεδιασμός» παλαιών/ ενσωμάτωση παθητικών και ενεργητικών ηλιακών συστημάτων, σύμφωνα με τη μελέτη
-Χρήση οικολογικών, «πράσινων» υλικών, που καταναλώνουν μικρότερη ποσότητα ενέργειας για την παραγωγή και ενσωμάτωσή τους
-Τοποθέτηση μικρής μονάδας επεξεργασίας λυμάτων (αντί απορροφητικού βόθρου) και χρήση επεξεργασμένου νερού για πότισμα
-Κατασκευή στέρνας για συλλογή του βρόχινου νερού για πότισμα ή άλλες χρήσεις
-Ανακύκλωση χαρτιού, πλαστικού, γυαλιού, μεταλλικών συσκευασιών, μπαταριών, κλπ.
-Χρήση επαναφορτιζόμενων μπαταριών
-Κομποστοποίηση, (μετατροπή σε λίπασμα), οργανικών απορριμμάτων κουζίνας, κλαδιών, κλπ. και όχι απόρριψη στα σκουπίδια. Σημειωτέον ότι η λύση για τα σκουπίδια είναι λιγότερα σκουπίδια!
-Εδαφοκάλυψη με χόρτα, φύκια, κ.ά. του χώματος γύρω από τα φυτά μας για εξοικονόμηση νερού άρδευσης
-Χρήση βιοδιασπώμενων υλών, π.χ. πάνες μωρών μίας χρήσης, που αν θαφτούν στον κήπο μετατρέπονται σιγά-σιγά σε λίπασμα
-Αγορά, ει δυνατόν, υβριδικού αυτοκινήτου
-Διαχείριση μπαζών οικοδομής με εναλλακτικό και νόμιμο τρόπο
-Όχι υπερεκμετάλλευση νερού γεωτρήσεων, διότι προέρχεται από το λιώσιμο των πάγων ή το νερό της βροχής που σιγά-σιγά απορροφάται από το έδαφος και η υπεράντληση χαμηλώνει τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα με αποτέλεσμα να εισβάλλει και το θαλάσσιο νερό προκαλώντας εφαλμύρινση του νερού και σταδιακή ξηρασία του εδάφους και ερημοποίηση.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ 1:
Η ποσότητα διοξειδίου άνθρακα και αιθάλης που εκπέμπεται σήμερα στην Αθήνα από τα αυτοκίνητα και τους καυστήρες θέρμανσης μέσα σε μία ώρα, είναι μεγαλύτερη από την αντίστοιχη ποσότητα που παραγόταν πριν 100 περίπου χρόνια σε όλη την Ελλάδα μέσα σε ένα χρόνο.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ 2:
Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Ν3296/2004, στις εκπτώσεις δαπανών από το εισόδημα φορολογούμενου συμπεριλαμβάνεται «Ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) της δαπάνης είτε για την αλλαγή εγκατάστασης χρήσης καυσίμου από πετρέλαιο σε φυσικό αέριο είτε για νέα εγκατάσταση φυσικού αερίου, ηλιοθερμικών και φωτοβολταϊκών συστημάτων. Το ποσό που αφαιρείται δεν μπορεί να υπερβαίνει τα πεντακόσια (500) ευρώ.
[1] Τα φωτοβολταϊκά που τοποθετούνται σε προσόψεις είναι λεπτές μεμβράνες και μπορούν παράλληλα να χρησιμεύσουν ως ρυθμιστές του φωτισμού & της σκίασης του εσωτερικού χώρου

ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΟΥ ΑΡΡΩΣΤΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ

«Η μόλυνση του Περιβάλλοντος ξεκινά από μέσα μας. Δεν αυτοκτονεί η Φύση…αλλά εκτελείται από μας. Τα ζώα, τα δέντρα, οι θάλασσες είναι όλα αθώα. Οι ένοχοι είμαστε εμείς. Μας έλειψε ο σεβασμός προς την ιερότητα του κόσμου που μας περιβάλλει. Η κατανόηση και η αγάπη προς το μεγαλείο της Δημιουργίας»
Νικηφόρος Βρεττάκος

Η ποιότητα του εσωτερικού περιβάλλοντος ενός κτιρίου (indoor air quality), θα πρέπει να προσφέρει στους χρήστες του άνεση τόσο από άποψη Θερμική, Οπτική, Ακουστική, Φωτισμού, όσο και από άποψη καθαρότητας εσωτερικού αέρα, προκειμένου να θεωρηθεί ένας χώρος “υγιής”.
Οι λόγω των μετακινήσεων των πληθυσμών μεταπολεμικά, (καταστροφές υπαίθρου, ανεργία, αναζήτηση καλύτερων εξυπηρετήσεων), προς τα μεγάλα αστικά κέντρα αυξημένες ανάγκες στέγασης, καλύφθηκαν δυστυχώς εμβαλωματικά με την “Αυθαίρετη Δόμηση”, αλλά και το “Σύστημα της Αντιπαροχής” με συνεπακόλουθο κακοσχεδιασμένα & αντιαισθητικά κτίρια, συσσώρευση μεγάλων μαζών σε μικρή έκταση και ρυπογόνα απόβλητα πολλαπλάσια αυτών που μπορεί να μεταστοιχειώσει η πόλη, καθώς και δραματικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις λόγω της έκλυσης τεράστιων ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα (ακραία καιρικά φαινόμενα: αύξηση θερμοκρασίας, ανύψωση στάθμης θάλασσας, πλημμύρες, καταστροφή βιοτόπων, εξαφάνιση ειδών πανίδας-χλωρίδας, κλπ.).
Η Ρύπανση των Πόλεων οφειλόμενη κατά κύριο λόγο στη λόγω άγνοιας, αδιαφορίας, και κερδοσκοπίας, ΧΩΡΙΣ χωροταξικο ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗ, αλλά και στην αλόγιστη χρήση ορυκτών καυσίμων για την κάλυψη των ολοένα αυξανόμενων αναγκών για στέγαση, κίνηση, θέρμανση, ψύξη, φωτισμό, κλπ., ρυπαίνουν κατ’ επέκταση και το εσωτερικό των κτιρίων με επακόλουθο το ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΚΤΙΡΙΟΥ.
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, το 30% των κτιρίων «ασθενεί», καθώς παρουσιάζει προβλήματα εσωτερικής ρύπανσης. Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, το 20% του πληθυσμού υποφέρει από άσθμα ή αλλεργίες εξαιτίας της ρύπανσης του εσωτερικού αέρα, ενώ, από Έρευνα που διενεργήθηκε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών σε 2.000 κτίρια της Ελληνικής Επικράτειας, διαπιστώθηκε ότι στο 70% αυτών υπάρχει ένας τουλάχιστον ρύπος πάνω από τα ανεκτά όρια.
Σημειωτέον ότι ο κτιριακός τομέας, όπου δαπανάμε το 80% της ζωής μας, καταναλώνει το 36% των ενεργειακών πόρων & ευθύνεται σήμερα για το 40% των συνολικών εκπομπών ΔΙΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ.

ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΠΡΟΕΡΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟ «ΑΡΡΩΣΤΟ ΚΤΙΡΙΟ»:
Δύσπνοια, ξηρός βήχας, πονόλαιµος, βράχνιασµα, ρινόρροια, δακρύρροια, φτάρνισµα, ερεθισµός δέρµατος, εξανθήµατα, πονοκέφαλος, ζαλάδες, ναυτία, πνευματική κόπωση και σύγχυση, σωματική κόπωση, υπνηλία/ λήθαργος, πεπτικές διαταραχές, κλπ.

Παράγοντες που συμβάλλουν στη δημιουργία indoor ρύπανσης:
Α) Ατμοσφαιρική Ρύπανση (από βιομηχανία-κατοικία-κυκλοφορία, κλπ.)
B) Χημικοί & Βιολογικοί ρυπαντές του εσωτερικού του κτιρίου (από οικοδομικά υλικά & συσκευές)
Γ) Σκόνη, ακάρεα-μύκητες-μικροοργανισμοί/ καπνός τσιγάρου
Δ) Ακτινοβολίες (Τεχνητή/ Φυσική)

Πιο κάτω, γίνεται πιο αναλυτική αναφορά των διαφόρων τύπων ρυπαντών:
1) ΧΗΜΙΚΟΙ ΡΥΠΟΙ
• Φορμαλδεΰδη
Βρίσκεται σε Δάπεδα, σε Μοκέτες, σε Ψευδοροφές & σε Ταπετσαρίες από συνθετικά υλικά, καθώς και σε μονωτικά υλικά από πίσσα - ουρεθάνες - ίνες ύαλου - αλκαλοειδή, κλπ. ή σε έπιπλα από - MDF - Μοριοσανίδες με επικίνδυνες κόλλες, καθώς και στα τσιγάρα.

• Διοξείδιο άνθρακα
Παράγεται κατά την καύση των ορυκτών καυσίμων (πετρελαίου κυρίως).
• Μονοξείδιο του άνθρακα
Παράγεται από ατελή καύση τσιγάρων, τζακιού, σόμπας ξύλου, από συσκευές αερίου, οδική κυκλοφορία, βιομηχανία, κεντρικές θερμάνσεις.
• Οξείδια αζώτου
Απελευθερώνονται µε τη χρήση συσκευών αερίου.
• Αμίαντος (καρκινογόνο)
Βρίσκεται σε πολλά μονωτικά υλικά, σωλήνες αμιαντοτσιμέντου, που δυστυχώς εξακολουθούν να υπάρχουν στα δίκτυα ύδρευσης, σε στέγες από αμιαντοτσιμέντο, κλπ.
•Τεχνητές ορυκτές ίνες (πετροβάµβακας/ υαλοβάμβακας)
Απελευθερώνουν ίνες καρκινογόνες κύρια κατά τις παρεμβάσεις συντήρησης.
• Πτητικές οργανικές ουσίες
Εξαερώνονται µε τη θερμοκρασία των εσωτερικών χώρων από διάφορα προϊόντα, όπως χρώματα, πλαστικά, κόλλες, κ.λ.π., όπου υπάρχουν ως διαλύτες. Επίσης, υπάρχουν σε βενζόλη, ναφθαλίνη, τολουόλη και σε υλικά καθαρισμού των κτιρίων.
• Αιωρούµενα στερεά σωµατίδια
Απαντώνται σε µη αεριζόµενους κλειστούς εσωτερικούς χώρους και αποτελούν το τελικό προϊόν της εκφυλιστικής διαδικασίας των υλικών.

2) ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΡΥΠΟΙ
Δημιουργούνται κυρίως από τη χρήση των ΚΛΙΜΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ. Γνωστότερη η «Ασθένεια των λεγεωνάριων». Για την αποφυγή δυσάρεστων επιπτώσεων, απαιτείται ενδελεχής συντήρηση-καθαρισμός των κλιματιστικών μονάδων, καθώς και συνεχής αερισμός του χώρου. Σημειωτέον ότι τα κλιματιστικά καταστρέφουν τα αρνητικά ιόντα.

3) ΣΚΟΝΗ-ακάρεα-μύκητες-μικροοργανισμοί/ καπνός τσιγάρου
• Σκόνη-ακάρεα-μύκητες-μικροοργανισμοί
Κατά τα τελευταία έτη, η ύπαρξη σκόνης θεωρείται επικίνδυνη, γι αυτό θα πρέπει να γίνεται καθημερινός σωστός καθαρισμός των χώρων όπου κατοικούμε και εργαζόμαστε. Με τον καθαρισμό, απομακρύνουμε ταυτόχρονα ακάρεα-μύκητες-μικροοργανισμούς.
Απαραίτητη θεωρείται επίσης, η χρήση φίλτρων στα μηχανήματα κλιματισμού-εξαερισμού λόγω της μόλυνσης του εξωτερικού αέρα των πόλεων.
• Καπνός τσιγάρου
Στον καπνό του τσιγάρου υπάρχουν 4.300 χημικές ουσίες. Ο καπνός αποτελεί µείγµα αερίων, αιωρούµενων στερεών σωματιδίων & οργανικών ουσιών. Σημειωτέον ότι στους κλειστούς χώρους πολλαπλασιάζει δραματικά τις συγκεντρώσεις των αιωρούµενων στερεών σωματιδίων και των άλλων αέριων ρύπων (νικοτίνης, αρωματικών υδρογονανθράκων, μονοξείδιου άνθρακα).

4) ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ
α) ΑΠΟ ΤΕΧΝΗΤΕΣ ΠΗΓΕΣ: Προέρχονται από τα διάφορα Ηλεκτρομαγνητικά πεδία που δημιουργούνται από Ηλεκτρικές ή Ηλεκτρονικές συσκευές, Ηλεκτρικά δίκτυα & εγκαταστάσεις, Φωτιστικά σώματα, Κινητή τηλεφωνία, Ιατρικές συσκευές, Συσκευές που παράγουν ραδιενέργεια.
β) ΑΠΟ ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ: Πρόκειται για την ακτινοβολία που προέρχεται από την κοσμική ενέργεια, τα γήινα ηλεκτρομαγνητικά πεδία και την Ακτινοβολία που απελευθερώνεται από διάφορα φυσικά ραδιενεργά υλικά, όπως ο γρανίτης, που περιέχει το στοιχείο ράδιο 226, το οποίο μεταπίπτει σε ΡΑΔΟΝΙΟ, που εισβάλλει υπό αέρια μορφή στο εσωτερικό των υπόγειων & ισόγειων κυρίως χώρων από το υπέδαφος και ρυπαίνει επικίνδυνα τον αέρα που αναπνέουμε (ΚΑΡΚΙΝΟΓΟΝΟ). Για το λόγο αυτό απαιτείται ΚΑΛΟΣ ΑΕΡΙΣΜΟΣ.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ:
Η απομάκρυνση από το φυσικό περιβάλλον και την αντίληψη ότι αποτελούμε όλοι αναπόσπαστα κομμάτια του οικοσυστήματος και η λογική μιας ανθρωποκεντρικής ανάπτυξης έχει οδηγήσει στο «φαινόμενο των ασθενών κτιρίων».
«Η ΓΗ ΔΕΝ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ, ΑΛΛΑ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΣΤΗ ΓΗ. ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΟΥ ΥΦΑΝΕ ΤΟ ΝΗΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. ΕΚΕΙΝΟΣ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟ ΜΙΑ ΚΛΩΣΤΗ». Αυτή ήταν η απάντηση ενός αρχηγού ερυθροδέρμων στον Πρόεδρο των Η.Π.Α. που ήθελε να αγοράσει την περιοχή του.
Είναι πλέον αναγκαίο να στραφούμε στην Ολιστική Αρχιτεκτονική, που αντιμετωπίζει διαχρονικά σε πλανητικό επίπεδο & σε διαλεκτική αρμονία τον άνθρωπο, το δομημένο, το φυσικό & το πολιτισμικό περιβάλλον σαν ΕΝΙΑΙΟ ΣΥΝΟΛΟ στο πλαίσιο μιας «Αξιοβίωτης Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης» (INTEGRATED WORTH-LIVING DEVELOPMENT).

ΑΠΛΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΓΙΑ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΕΣΩ-ΡΥΠΑΝΣΗΣ
-ΑΛΛΑΓΗ ΝΟΟΤΡΟΠΙΑΣ: ΑΓΑΠΗ, ΣΕΒΑΣΜΟΣ, ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΤΗΤΑ
-ΑΣΚΗΣΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΑΞΙΟΒΙΩΤΗ ΖΩΗ
-Απαίτηση Εφαρµογής κείµενης Νοµοθεσίας για Υγεία και Ασφάλεια
-Αποφυγή καπνίσµατος σε κλειστούς χώρους
-Συχνός Αερισμός χώρων/ Ανακύκλωση αέρα με ανεμιστήρες οροφής
-Χρήση Μ.Μ.Μ. κατά το δυνατόν
-Καλή συντήρηση/ Καθαρισµός κλιµατιστικών συστηµάτων/ Φίλτρα
-Μείωση χρήσης συνθετικών προϊόντων στην επίπλωση
-Αποφυγή χρήσης χηµικών καθαριστικών, ναφθαλίνης, καρκινογόνων λαμπτήρων,
-Καθημερινό σκούπισμα για μείωση επιπέδων σκόνης
-Αποφυγή έκθεσης σε Τεχνητές πηγές ακτινοβολίας (Χρήση οθονών ΗΥ χαμηλής ακτινοβολίας & φίλτρων. Αποφυγή ιατρικών πράξεων με χρήση ακτίνων Χ, Lazer, αν δεν κρίνεται αναγκαίο από τον θεράποντα, επιλογή χώρου διαμονής μακριά από υψηλή τάση, πυλώνες, κεραίες κινητής. Αποφυγή χρήσης κινητού. Κλείσιμο ηλεκτρικών/ ηλεκτρονικών συσκευών από κεντρικό διακόπτη ή πρίζα
-Μετατροπή εστιών τζακιού σε βιοδυναμικά, Αποφυγή χρήσης συσκευών αερίου
-Χρήση φυτών (φυτεμένα δώματα, αυλές)
ΣΕ ΝΕΕΣ ΟΙΚΟΔΟΜΕΣ
-Σωστός Προσανατολισμός κτιρίου & Κατασκευή ηλιακών Θερμοκηπίων-Ηλιακών Αίθριων-Ηλιακών τοίχων, Παραδοσιακών Ανεμόπυργων, σύγχρονων αιολικών καμινάδων για εκμετάλλευση δωρεάν ενέργειας από τον Ήλιο & τον Άνεμο (Παθητικά Συστήματα)
-Χρήση Οικολογικών υλικών από Φυσικές πρώτες ύλες
-Αποφυγή χρήσης Γρανίτη, Σιδηροπλισμού από ανακύκλωση, Τσιμέντου από ιπτάμενη τέφρα
-Γείωση σιδηροπλισμού για αποφυγή κλωβού Faraday
-Ηλεκτρολογική εγκατάσταση ακτινωτή
-Αποφυγή δόμησης σε χώρους μολυσμένους από ραδιενεργά απόβλητα ή Ραδιενεργά Πετρώματα
-Χρήση Ενεργητικών ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (Ηλιακοί συλλέκτες, Φωτοβολταϊκά, Ανεμογεννήτριες) με φειδώ, χωρίς κοπή δέντρων, ή τοποθέτηση σε ευαίσθητες ή προστατευόμενες περιοχές, ή δημιουργία «σκουπιδιών» μετά το χρόνο «λήξης» των συσκευών.



Ε υ α γ γ ε λ ί α Β α ρ ο υ τ ά - Φ λ ώ ρ ο υ
Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π.
Μ.Sc. ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ & ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ & ΣΥΝΟΛΩΝ
Ειδικευμένη στον Βιοκλιματικό - Βιοοικολογικό
Ανασχεδιασμό Ιστορικών Κτιρίων & Συνόλων
Ιδρυτής & Διευθύνων Ομάδας Εργασίας
«ΤΕΧΝΙΚΗ-ΑΝΑΣΤΗΛΩΤΙΚΗ-ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ»
Ιδρυτικό μέλος Συλλόγου Ολιστικής Αρχιτεκτονικής
& Οικολογικής Δόμησης (Σ.ΟΛ.ΑΡ.)
e-mail : evf@tee.gr

ΑΡΙΘΜΟΙ ΠΟΥ ΣΟΚΑΡΟΥΝ

Οι αριθμοί σοκάρουν, μα είναι αληθινοί. Ξέρετε πόσος χρόνος χρειάζεται για την αποσύνθεση των σκουπιδιών που αφήνουμε στη θάλασσα;
· Γυάλινο μπουκάλι: 1.000.000 χρόνια
· Πετονιά: 600 χρόνια
· Πλαστικό μπουκάλι: 450 χρόνια
· Κουτί αλουμινίου: 80-200 χρόνια
· Λαστιχένια σόλα: 50-80 χρόνια
· Νάιλον ύφασμα: 30-40 χρόνια
· Πλαστικό ποτήρι: 50 χρόνια
· Κουτί κονσέρβας: 50 χρόνια
· Πλαστική σακούλα: 10-20 χρόνια
· Φίλτρο τσιγάρου: 1-5 χρόνια
· Μάλλινα ρούχα: 1-5 χρόνια
· Κόντρα πλακέ: 1-3 χρόνια
· Χάρτινη συσκευασία γάλακτος: 3 μήνες
· Πυρήνας μήλου: 2 μήνες
· Εφημερίδες: 6 εβδομάδες
· Φλούδα πορτοκαλιού: 2-5 βδομάδες
· Χάρτινη πετσέτα: 2-4 εβδομάδες
Πηγή : The Ocean Conservancy, «Pocket Guide to Marine Debris», 2006